De dalende betalingsmoraal van het Nederlandse bedrijfsleven wordt in 2005, ondanks een toenemend ondernemersvertrouwen, niet tot staan gebracht. Dit vormt een serieuze bedreiging voor de continuïteit van bedrijven.
Steeds meer ondernemingen worden ook zélf met liquiditeitsproblemen en stijgende financieringskosten geconfronteerd als betalingen uitblijven, waardoor de gevolgen voelbaar zijn in de hele bedrijfsketen. De kans dat een sneeuwbaleffect ontstaat met uiteindelijk een faillissement tot gevolg, is dan ook waarschijnlijk. Dit blijkt ook uit het nog steeds stijgende aantal faillissementen. De toegenomen financieringsbereidheid van banken beschouwt een meerderheid van de ondervraagde bedrijven dan ook als een welkome en positieve ontwikkeling. Dit concludeert kredietverzekeraar Euler Hermes in een onderzoek dat zij door TNS NIPO heeft laten verrichten naar het betalingsgedrag en de liquiditeitspositie van Nederlandse ondernemingen.
Ruim vierhonderd bedrijven in de industrie, bouw, groothandel en zakelijke dienstverlening geven in het onderzoek hun mening over de betalingsmoraal van hun klanten. Uit het onderzoek blijkt dat de trend van de afnemende betalingsmoraal zich ook dit jaar voortzet, ondanks het feit dat een stijgend aantal ondernemers verwacht dat de Nederlandse economie in de komende jaren weer voorzichtig aantrekt.
Bijna 40 procent vindt dat het betalingsgedrag in de afgelopen twee jaar is verslechterd. Hoewel dit aantal in 2004 ongeveer op hetzelfde niveau lag, zijn er dit jaar wel duidelijk meer ondernemingen die vinden dat sprake is van een sterke verslechtering. 68 Procent van de bedrijven beschouwt liquiditeitsproblemen als de belangrijkste oorzaak van wanbetaling. Opmerkelijk is dat veel vaker dan in 2004 onenigheid over de geleverde kwaliteit als reden wordt genoemd. 53 Procent noemt dit als reden voor non-betaling of te late betaling door klanten, ten opzichte van 35 procent in 2004.
Ruim eenderde van de ondernemingen stelt ook zelf langzamer te betalen wanneer klanten te laat betalen. Bedrijven met handelsrelaties in het buitenland beschouwen wanbetalers zelfs als grootste risico bij export. Dat geldt voor ruim vier op de tien exporterende bedrijven.
Ook het nog steeds stijgende aantal faillissementen zien veel bedrijven als een bedreiging voor hun onderneming. 80 procent van de respondenten gaf aan in de afgelopen vijf jaar te maken te hebben gehad met een faillissement van een klant. Daarbij geven drie op de tien bedrijven aan zulke faillissementen als een groot gevaar te beschouwen voor hun eigen continuïteit . De vooruitzichten voor 2005 wijzen er bovendien op dat aan deze ontwikkeling nog geen halt wordt toegeroepen. In de Internationale Faillissementsindex voorspelt Euler Hermes dit jaar een verdere stijging van drie procent ten opzichte van 2004, na een stijging van 29 procent in 2003 en vier procent in 2004.
