
Rapporteren via de International Financial Reporting Standards (IFRS) vereist dat bedrijven meer uitgebreide en gedetailleerde informatie prijsgeven. IFRS stelt dus hogere voorwaarden aan bedrijven dan lokale standaarden. Dit zou analisten moeten helpen in het doen van EPS (earnings-per-share) voorspellingen.
Echter, de overgang van lokale boekhoudkundige standaarden naar internationale standaarden kan de kwaliteit van de informatieomgeving van bedrijven ook via andere kanalen beïnvloeden, en het totale effect op de nauwkeurigheid van de analytische voorspellingen is dan ook nog altijd niet duidelijk.
Martin Glaum, Jörg Baetge, Alexander Grothe en Tatjana Oberdörster deden voor de European Accounting Review onderzoek naar de invloed die de introductie van internationale accounting standaarden heeft gehad op de nauwkeurigheid van analytische voorspellingen. Zij letten hierbij vooral op de rol die veranderingen in de kwaliteit van de verslaggeving hebben gespeeld in dit proces. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de paper Introduction of international accounting standards, disclosure quality and accuracy of analysts’ earnings forecasts.
Veranderingen
De introductie van IFRS leidt tot veranderingen in de accountingregels voor erkenning en meting. Aangezien IFRS standaarden een meer voorschrijvend karakter hebben dan lokale standaarden, kan IFRS de mate van earnings management terugdringen en in dit opzicht de kwaliteit van de gerapporteerde bedrijfswinst verbeteren. Echter, een mindere mate van earnings management betekent ook dat er minder wordt gladgestreken, waardoor de winst meer vluchtig is en daarom moeilijker te voorspellen dan onder lokale Generally Accepted Accounting Principles (GAAP).
Verder kan de adoptie van IFRS ook leiden tot andere veranderingen in de informatieomgeving van bedrijven. Bedrijven die IFRS adopteren zullen bijvoorbeeld wellicht ook hun investeerdersrelaties intensiveren (of juist inperken), het aantal analisten die deze bedrijven volgen kan toenemen (of juist afnemen), en individuele analisten kunnen hun pogingen om bedrijfsinformatie te verzamelen en verwerken uitbreiden (of juist beperken) nadat bedrijven zijn overgestapt op IFRS.
Het model dat de auteurs gebruikten voor hun onderzoek stelde hen in staat om een van de effecten van IFRS adoptie te isoleren, namelijk het effect van de introductie van internationale standaarden op de kwaliteit van de disclosure door bedrijven en dus op de nauwkeurigheid van analytische voorspellingen.
Duitse bedrijven
De auteurs maakten voor het onderzoek gebruik van gegevens van Duitse bedrijven uit de periode 1997-2005. Gedurende deze periode onderging het Duitse accounting systeem een fundamentele verandering. In het midden van de jaren negentig volgden de meeste Duitse bedrijven de accountingstandaarden van het Handelsgesetzbuch (HGB).
Echter, in de loop van de volgende jaren stapten meer en meer Duitse bedrijven vrijwillig over op internationale standaarden, deze bedrijven adopteerden IFRS of de soortgelijke US Generally Accepted Accounting Principles (US-GAAP). Aan het eind van de periode 1997-2005 waren alle beursgenoteerde Duitse bedrijven verplicht, middels EU-regulatie, om internationale accountingstandaarden te volgen.
Verbeterde nauwkeurigheid
Uit de resultaten blijkt dat de introductie van internationale GAAP de nauwkeurigheid van voorspellingen van financieel analisten aanzienlijk verbeterd heeft. De overgang van Duitse GAAP naar internationale standaarden werd vergezeld door een verbeterde kwaliteit van de disclosure of verslaggeving van bedrijven, en deze verbetering droeg bij aan de toegenomen nauwkeurigheid van de analytische voorspellingen.
Uit het onderzoek blijkt echter ook dat het hier gaat om een bescheiden bijdrage. Andere effecten van de adoptie van IFRS of US-GAAP, zoals de verbetering van de earnings kwaliteit, de verbetering van de relaties met investeerders en veranderingen in het gedrag van analisten, lijken meer invloed te hebben gehad op de toename van de nauwkeurigheid van de analytische voorspellingen.
Verrassende uitkomst
Opvallend is dat het gevonden verband tussen de kwaliteit van de verslaggeving en de nauwkeurigheid van voorspellingen alleen geldt voor de toelichting bij het financiële jaarverslag. De kwaliteit van het managementverslag is niet van invloed op de voorspellingsnauwkeurigheid. Dit is verrassend, aangezien het managementverslag specifiek op de toekomst gericht is en eerdere onderzoeken het belang benadrukken van toekomstgeoriënteerde informatie voor de nauwkeurigheid van analytische voorspellingen.
De auteurs stellen dat de nogal algemene verslaggevingseisen voor het managementverslag, samen met een gebrek aan effectief toezicht op en handhaving van de accountingregels op de Duitse kapitaalmarkt, tot gevolg heeft gehad dat de informatie uit het managementverslag door financieel analisten werd beschouwd als niet relevant of onbetrouwbaar.
‘Management commentary’ project
De kwaliteit van managementverslagen lijkt (in ieder geval in Duitsland) niet relevant te zijn voor financieel analisten. Tijdens de beraadslagingen over het ‘management commentary’ project, besloot de International Accounting Standards Board (IASB) dat dit project niet moest resulteren in een verplichte standaard geldig voor alle bedrijven, maar dat het project een leidraaddocument moest opleveren.
De resultaten van dit onderzoek trekken in twijfel in hoeverre een dergelijke leidraad voor het managementcommentaar, welke alleen algemene en niet-verplichte begeleiding biedt, kan leiden tot nuttige disclosures wanneer bedrijven gevestigd zijn in landen met een zwak handhavingsregime.
Introduction of international accounting standards, disclosure quality and accuracy of analysts’ earnings forecasts, Justus-Liebig Universität Giessen
Meer onderzoeken over IFRS in de Kluwer Research Base