De BI-hype zijn wij bijna ontgroeid, BI is nu niet meer weg te denken uit de financiële wereld. Het al jarenlange bestaande Business Intelligence lijkt eindelijk ingebed te gaan worden in het denken én doen van alle financials. Van boekhouder en administrateur, manager FA tot aan alle soorten controllers, en zelfs bij financieel directeuren en cfo’s.

Iedereen heeft het erover, het staat op veel boodschappenlijstjes, steeds meer zelfbenoemde BI-goeroes rijzen als paddenstoelen uit de grond evenals consultancyclubs die het BI-wiel opeens ook allemaal hebben uitgevonden. En natuurlijk is hun wiel het beste, ongeacht hoe het er uitziet.

Er worden momenteel ook veel onnodige discussies gevoerd om elkaar te overtuigen dat product X of applicatie Y de walhalla-oplossing is voor de organisatie. Want met die ene oplossing zet u opeens je kompas op de juiste koers, of stelt u tijdiger bij. Er zit echter in al die geweldige oplossingen een diepere vraag waaraan men voorbij gaat:

Waarom wordt BI nu pas algemeen geaccepteerd?!

Wat maakt dat het zolang duurde voordat wij het accepteerden? Waarom is men nu wel bereidwillig? Accepteren wij het wel volledig of incrementeel? Accepteren wij toekomstige ontwikkelingen net zo langzaam als voorheen?

Even stapje terug, want BI is in essentie hartstikke oud. Voor de Google-liefhebbers: in 1865 werd de term benoemd door Richard Miller Devens en vanaf 1958 volgden ontwikkelmijlpalen. Vanaf 1980 versnelling naar 1990 en verdere stroomversnelling vanaf 2000 tot heden. Deze laatste dertig jaar heb ik zelf ervaren. Natuurlijk zijn de technische omgevingsvoorwaarden inmiddels veel beter, sneller en betrouwbaarder. Het is nu onder de hoede van finance en niet meer bij ict belegd vanuit het primaire databeheer. Vanzelfsprekend hebben bijna alle applicaties ook on-the-fly dummy-users proof gebruikersinterfaces. Nog belangrijker: het kwartje is gevallen dat juist non-finance data dé ontbrekende cruciale informatieverrijking geeft om tot echt intelligente bestuurlijke informatievoorziening te komen!

Het opvallendste is dat niemand zal bevestigen dat hij of zij nú pas BI als waardevol ziet en of nu pas omarmd heeft! Wat heeft dit dan met mijn vraag te maken? Alles!

BI en het Kübler-Ross acceptatie model

Mijn werkverleden beschouwend heb ik aansturend en hands-on aan diverse BI-realisaties waarde toegevoegd: Projecten heb ik teruggehaald van ict of van de grond af aan meegeholpen aan de opbouw bij finance. Wat mij het meest raakte, is niet de techniek of de beheersing ervan. Techniek blijft immers doorontwikkelen en alles is aan te leren, mits iemand het echt wil en mensen beseffen waarom zij het (nog) niet willen. Dáár zit mijns inziens de succesfactor: in de spiegel kijken, herkennen, erkennen waarom je niet of gedeeltelijk BI accepteert. Dat kan alleen vanuit de eigen intentie, echt willen accepteren.

In een poging om deze blog fris en leesbaar te houden adviseer ik u om te googelen wat het Kübler-Ross acceptatiemodel is. Want zo snel en flexibel vergaren wij vandaag de dag kennis.

Waar zit u en waar zitten de anderen? Daar vindt u het antwoord!

De essentie is dat iedereen, ook degene die dit leest, altijd door deze (onbewuste) fases heengaat. Voor mijzelf haal ik er een paar belangrijke inzichten uit die het antwoord geven op de vraag: waarom is BI nu pas algemeen geaccepteerd? Waar zit u in deze fase? Waar zitten de individuele BI-stakeholders? In welke fase zit de organisatie  als geheel? Is er besef dat je per elke nieuwe BI-aanvullende technologische feature ook wéér door deze fases heengaat? Dus ook alle stakeholders. En als organisatie geheel.

Het antwoord is: de angst van mensen veroorzaakte de trage BI-acceptatie

De afgelopen paar jaar zorgde diezelfde angst bij een zeer grote groep mensen ervoor dat men ‘sneller’ ging aanhaken. Men zag (onbewust) dat anderen, de koplopers, inmiddels wel verder in of door het Kübler-Ross acceptatie model waren. Ja, dat geeft vertrouwen. Volgens het adoptiemodel van Roger moet men ook niet de angst onderschatten om achter te blijven. Dit laatste heb ik mogen ervaren bij (Concern)controllers die last-minute opeens aanhaakten.

BI vs. Kübler-Ross & het adoptiemodel van Rogers

Anders gezegd, het is dus de ‘Late Majority’ die BI ziet en wilt, daarom struikelen wij overal over BI vandaag de dag. Zie dat ook hier marketing simpelweg van toepassing is. Nieuwsgierig geworden? Google dan het adoptiemodel van Rogers. Überhaupt zijn dat inzichten die elke financial standaard moet beheersen om echt bij de business aan te sluiten!

Bereidwillige Intentie sleutel realisatie én toegevoegde waarde BI

Samengevat maakt het niet uit welke BI-tools en/of combinaties men kiest. Het valt of staat met draagvlak vanuit de top én vanuit de werkvloer. Draagvlak is anders dan intentie. Voorkom een uitgesproken draagvlak zonder bereidwillige intentie. Ga een open gesprek aan of laat de organisatie meenemen in Open Democracy en versnel de huidige acceptatie/integratie en vooral de nieuwe aanstaande ontwikkelingen, want de ontwikkelingen gaan gewoon door.

Ik wens u en iedereen Betere Inzichten toe door Bereidwillige Intentie in het accepteren en of verbeteren van uw Bestuurlijke Informatie met onder andere Business Intelligence. Veel plezier daarin. Daarom sluit ik af met mijn BI-mantra:

Bereidwillige Intentie is dé succesfactor voor BI!

Wekelijks kijkt een professional uit ons cm: nieuwspanel terug op belangrijk nieuws. Deze week: Stanley W.S. Schardijn RS, freelance trainer en consultant bij Finbridge. Daarnaast is hij bestuursvoorzitter van Belangenvereniging BSPD en oprichter van diverse LinkedIn-groepen gericht op Financials.