De ECB heeft de bijzondere stap gezet om de rente te verhogen met 75 basispunten. Eerder leek de centrale bank al te neigen naar een nieuwe verhoging van een half procentpunt. De hoge stap is volgens de bank nodig om de hoge inflatie in de eurozone te bestrijden.
Afgelopen zomer werd de rente al verhoogd met 50 basispunten. Met de verhoging komen de basisrentetarieven op 0,75 procent te staan. De aanhoudende hoge inflatie in Europa baart de bank zorgen en de ECB geeft aan dat verdere verhogingen waarschijnlijk zijn. In de regel verhoogt de bank de rente wanneer dat nodig is om de drie maanden, om ook te kunnen meten hoe de markt reageert. In andere regio’s wil het voorkomen dat de rente vaker stijgt.
Inflatieprobleem
De inflatie komt dit jaar naar verwachting uit op 8,1 procent in de eurozone, gevolgd door een cijfer van 5,5 procent het komende jaar. De centrale bank wil zo snel mogelijk terug naar de middellangetermijndoelstelling van 2 procent. Onder meer ECB-bestuurder en DNB-baas Klaas Knot pleitte al eerder voor deze verhoging om de markt tot rust te brengen. ‘Op dit moment is ons inflatieprobleem dusdanig groot dat wij ons echt moeten focussen op de inflatie en dat we de consequenties voor onze economische activiteit even voor lief moeten nemen,’ zie Klaas tegenover de NOS vorige maand.
‘Zeer hoge energieprijzen zetten de koopkracht van huishoudens onder druk en hoewel problemen in toeleveringsketens minder worden, blijven ze de economische activiteit beperken,’ stelt de ECB in een verklaring bij het rentebesluit. ‘Verder zorgt de moeilijke geopolitieke situatie, met name de onrechtvaardige agressie van Rusland tegen Oekraïne, voor druk op het vertrouwen van bedrijven en consumenten.’
Gestegen prijzen
De inflatie in de eurozone is inmiddels gestegen tot 9,1 procent in augustus. Dit is voor een groot deel te wijten aan de stijgingen van de energieprijzen. Niet alle bedrijven kunnen deze prijzen direct doorberekenen aan de klant, vooral mkb’s hebben weinig prijszettend vermogen, maar de prijzen van producten en diensten stijgt door de kostenstijging. Omdat deze doorberekening op termijn steeds vaker terugkomt bij de eindgebruiker, is het einde van de inflatiestijgingen nog niet in zicht.
Afname vraag
Door financiering minder aantrekkelijk te maken wordt er meer gespaard en neemt de vraag af. Dat moet de kloof tussen de vraag en het afgenomen aanbod verkleinen en de markt tot rust brengen. Het neveneffect is dat dit leidt tot minder groei. Rabobank voorspelt deze week al enkele kwartalen van krimp in Nederland. De lagere koopkracht raakt ook in die zin aanbieders van goederen en diensten omdat er minder wordt besteed. Te agressieve renteverhogingen leiden daardoor ook tot een recessie en daarom wacht de ECB bij elke stap af hoe de markt reageert.
