Het huidige belastingstelsel moet worden vervangen door een systeem met één tarief voor iedereen: een vlaktax. Om dat tarief zo laag mogelijk te houden, moet er worden gesnoeid in de fiscale aftrekposten. Daarbij ligt het voor de hand de hypotheekrenteaftrek te beperken en 65-plussers meer belasting te laten betalen. Dat levert op termijn miljarden op om het belastingtarief te verlagen. Dit schrijft de Raad van Economische Adviseurs (REA).
Volgens de Raad zijn de ingrepen nodig omdat het huidige belastingstelsel onvoldoende stimulans biedt om te werken. Invoering van een uniform tarief bevordert de arbeidsdeelname en de economische groei, aldus de REA. Het adviesorgaan is eerder dit jaar door de Kamer ingesteld.
Volgens de adviseurs is het haalbaar op termijn op een belastingtarief uit te komen van ongeveer 40 procent. Behalve het daarbij betrekken van 65-plussers stelt de REA voor dat de hypotheekschuld wordt overgebracht naar box 3 van het belastingstelsel, waar de belastingbetaler een heffing over het vermogen betaalt. Op die manier kan er veel minder rente worden afgetrokken.
De overheveling naar box 3 levert op termijn 5 miljard euro op en de afschaffing van het aparte 65-plustarief ongeveer 2 miljard euro. Een tariefsverlaging in de inkomstenbelasting kan volgens de onderzoekers de welvaart met 1 procent van het bruto binnenlands product doen toenemen.
De Kamer reageerde dinsdag zeer terughoudend op het advies. De VVD was al voorstander van één tarief, maar Kamerlid Blok vindt het niet nodig daarvoor de hypotheekrenteaftrek aan te pakken. Ook CDA-Kamerlid De Nerée is niet enthousiast. ‘Het is een goede analyse over het feit dat de belastingtarieven te hoog zijn en dat dat leidt tot minder werk en groei. Wij zijn voor lagere tarieven, maar niet voor de financiering die de REA voorstelt’.
De PvdA pleit al langer voor een vermindering van de hypotheekrenteaftrek, maar niet op de manier die de REA wil. ‘Wij willen de aftrek alleen beperken voor de hogere inkomens’, zegt Kamerlid Crone, die niets voelt voor één belastingtarief. Ook GroenLinks bepleit al langer het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek. Een vlaktax vindt GroenLinks-Kamerlid Vendrik echter onverstandig. Hij wil de progressiviteit in de inkomstenbelasting juist versterken. (28 september 2005)