Wat moet en wat mag? De recente vloedgolf aan wet- en regelgeving geeft u, administrateurs, controllers en accountants, weer handenvol werk bij het opstellen van jaarrekeningen 2005 bij bv’s. Welke verslaggevingsstrategie past u toe en kiest u voor IFRS of toch maar NL GAAP?
Nadat in november/december 2004 de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) richtlijnen voor de jaarrekening bij kleine en middelgrote en grote niet-beursgenoteerde ondernemingen heeft gepubliceerd, is in de loop van 2005 de wetgeving (Titel 9 en Besluit actuele waarde) voor de inrichting van een jaarrekening ingrijpend gewijzigd. Voortaan moeten beursgenoteerde ondernemingen hun jaarrekening baseren op de International Financial Reporting Standards (IFRS), niet-beursgenoteerde bedrijven mogen IFRS volgen. In juli 2005 heeft de RJ daarop gereageerd door twee ‘Uitingen’ te publiceren.
Wet- en regelgeving voor financiële jaarverslaggeving bij bv’s is als gevolg van die nieuwe regels gecompliceerd geworden. Voor betrokkenen bij het opstellen van de jaarrekening 2005 is het belangrijk nu te weten of die nieuwe regels selectief toe te passen zijn, zonder andere aspecten als situatie, informatie en strategie uit het oog te verliezen. Het gaat daarbij om het volgen van een praktisch gerichte verslaggevingsstrategie.
Dit verslaggevingsbeleid wordt geconcretiseerd door bewust te kiezen voor een set regels, die voor de onderneming het meest geschikt is. Dit betekent dat niet alleen een keuze tussen de Nederlandse normen (NL GAAP) en IFRS wordt gemaakt, maar dat ook wordt bekeken welke regels nu wel moeten worden toegepast en welke niet. Het accent ligt daarbij op dwingend recht versus niet-dwingend recht; tussen alleen Titel 9 óf Titel 9 met de RJ-richtlijnen, incidenteel of volledig.
Overstappen op IFRS of niet?
Bij bv’s die geen beursgenoteerde ondernemingen zijn, dringt de vraag zich op wanneer zij vrijwillig zouden ‘moeten’ overstappen van NL GAAP naar IFRS als basis voor hun jaarrekeningen. Met andere woorden: wanneer is het opstellen van een jaarrekening op basis van IFRS zinvol? Bij het antwoord op deze praktische vraag moeten we wel opmerken dat die overstap niet zo groot is als mogelijk wordt gedacht. Als een middelgrote of grote bv NL GAAP onverkort volgt, worden de internationale standaarden al voor een groot deel gevolgd. Vanaf begin jaren negentig van de vorige eeuw heeft de RJ deze standaarden steeds zoveel mogelijk overgenomen. Alleen Titel 9 bleef de oude lijn handhaven. Nu daar in 2005 een eind aan is gekomen, kan worden vastgesteld dat NL GAAP sterk overeenkomt met IFRS.
Toch zal voor een beslissing om voortaan IFRS als standaard voor het opstellen van een jaarrekening te hanteren, een van de volgende twee vragen bevestigend moeten worden beantwoord:
- Is de desbetreffende bv een onderdeel van een concern met buitenlandse deelnemingen?
- Bestaat er met één of meer belangrijke buitenlandse ondernemingen een doorslaggevende commerciële en/of financiële relatie?
Stappenplan verslaggevingsstrategie
Externe verslaggeving staat niet op zichzelf maar maakt deel uit van de ondernemingsstrategie. Ed Tonneyck RA, docent/vakcoördinator Externe Verslaggeving bij Markus Verbeek Praehep, heeft hier een praktisch stappenplan voor ontwikkeld. In zijn artikel in nr. 1-2 van Tijdschrift Administratie, waarvan deze In Focus een verkorte weergave is, vindt u dit stappenplan met toelichting. Nr. 1-2 van Tijdschrift Administratie verschijnt op 1 februari.
Tonneyck is tevens de auteur van het onlangs verschenen boek Vademecum financiële j<
