De recente uitspraak van het gerechtshof in Den Haag dat werkgevers snelheidsboetes niet altijd mogen verhalen op werknemers met lease-auto’s, scheept werkgevers op met veel onduidelijkheid en, door de fiscale gevolgen, met twee keer zoveel schade als gedacht.
Gerard van Westen, Petra Charbon en Astrid Helstone, advocaten Praktijkgroep Employment, Tax & Benefits van Stibbe te Amsterdam wijzen hierop in een artikel in Het Financieele Dagblad.
De uitspraak is eigenlijk niet nieuw. Al in 2001 besliste de Hoge Raad in gelijke zin. Voorwaarden zijn dat de verkeersovertreding is begaan tijdens werktijd (woon-werkverkeer valt hier niet onder) en dat geen sprake is van ‘opzet of bewuste roekeloosheid’. Opmerkelijk is vooral dat een snelheidsovertreding tot maximaal tien kilometer volgens het hof geen ‘opzet of bewuste roekeloosheid’ van de werknemer impliceert. Dat is een willekeurige grens en niet in lijn met het arrest uit 2001. De Hoge Raad noemde destijds expliciet – alle – lichte verkeersovertredingen die administratiefrechtelijk kunnen worden afgedaan, zoals snelheidsovertredingen tot maximaal dertig kilometer. Het is dus verdedigbaar te zeggen dat pas bij snelheidsovertredingen boven dertig kilometer sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid.
Willekeur en onduidelijkheid
Voorts besliste het hof dat wanneer een regeling wordt getroffen, de eerste drie boetes in een bepaalde periode voor rekening van de werkgever komen, en verdere boetes voor die van de werknemer. Het hof vindt dat een werknemer die meer dan drie keer te hard rijdt zich niet als ‘goed werknemer’ gedraagt en dan aansprakelijk wordt voor de schade. Ook dit is een willekeurig criterium: waarom drie keer? Wat is een bepaalde periode? Een jaar, halfjaar, een maand?
En hoe zit het als een werknemer niet in een lease-auto rijdt, maar in zijn eigen auto? Het gaat dan om schade die niet door de werkgever, maar door de werknemer wordt geleden. Wie betaalt dan de boete? Daarover heeft het hof het niet gehad, maar al in 1992 besliste de Hoge Raad dat een werknemer die met zijn eigen auto schade lijdt niet anders moet worden behandeld.
Fiscale aspecten
Ook de fiscale aspecten verdienen aandacht. Als de werkgever een boete niet verhaalt, leidt dat vrijwel altijd tot belast loon, ongeacht de reden. Niet inhouden van de verschuldigde loonbelasting kost dan ook nog eens brutering. Het lijkt er nu op dat werkgevers eerst opdraaien voor snelheidsboetes – ook parkeerboetes, et cetera – die werknemers krijgen tijdens hun werk. De voorwaarden waaronder zijn echter uiterst schimmig. Daarna moeten zij ook nog eens de loonbelasting betalen, waarbij hun schade door de brutering ruwweg verdubbelt. Het is wenselijk dat de Hoge Raad zich nogmaals hierover uitspreekt, of dat de wet wordt aangepast.
