In de Pensioenwet, van kracht vanaf 1 januari 2008, zijn de principes van goed pensioenfondsbestuur verankerd. In datzelfde jaar wordt de invulling van de principes geëvalueerd. Alle reden voor pensioenfondsen om zelf het initiatief te nemen op een goede manier invulling te geven aan het bestuur. Deze druk van de wetgever zou hierbij echter niet de enige motivatie mogen zijn.
Dit stelt onderzoeksbureau KPMG naar aanleiding van het onderzoek Pension Fund Governance. Pensioenfondsen bevinden zich in het maatschappelijke en economische hart van Nederland, en vormen een wezenlijk onderdeel van het kapitaal. Zowel direct belanghebbenden als de maatschappij in haar geheel hebben belang bij goed pensioenfondsbestuur, menen de onderzoekers.
Pension fund governance
De Code Tabaksblat is in het leven geroepen ter verbetering van de corporate governance. Deze Code en de solvabiliteitsproblematiek bij pensioenfondsen van enkele jaren geleden, vormen de aanleiding voor de maatschappelijke discussie over governance in de pensioensector, ‘pension fund governance’. Dit is de noemer waaronder goed bestuur van een pensioenfonds wordt gevat. Het gaat daarbij om richtlijnen die de volgende terreinen bestrijken: de samenstelling van het bestuur van pensioenfondsen, transparantie en het afleggen van verantwoording binnen en buiten het fonds, intern toezicht op basis van onafhankelijkheid en medezeggenschap van belanghebbenden. Pension fund governance raakt hiermee de kern van de organisatie.
Verantwoord bestuur
De ruimte die pensioenfondsen hebben om invulling te geven aan goed pensioenfondsbestuur betekent ook een duidelijke verantwoordelijkheid. Het betekent een verdere professionalisering van de besturing en daarmee een verandering van de werkwijze.
Vragen die dienen te worden beantwoord zijn bijvoorbeeld: betekent transparantie ook openheid over bezoldiging en missers in de besluitvorming? Is een onafhankelijk toezichthoudend orgaan nog onafhankelijk genoeg wanneer oud-bestuursleden en oud-deelnemers zitting nemen? Als het bestuur dit orgaan zelf kan ontslaan, zijn er dan nog wel voldoende ‘checks and balances’? De kern van goed pensioenfondsbestuur is met de betrokken partijen bewuste keuzes maken, en deze vertalen in structuren en het handelen van het pensioenfonds.
Stappen voor de bestuurder
De onderzoekers suggereren het nemen van een aantal stappen in het vormgeven van goed bestuur. Dit begint met het bepalen wat goed bestuur voor het pensioenfonds betekent, rekening houdend met Pensioenwet en ambities van bestuur en belanghebbenden. Hoe ver wil het fonds gaan met bijvoorbeeld medezeggenschap? Welke lastige situaties en dilemma’s doen zich voor en wat is de goede lijn hierin? Welk (voorbeeld)gedrag en welke instelling past bij goed bestuur? Hoe kan goed bestuur worden vertaald naar de organisatie, en hoe kan het worden uitgedragen naar belanghebbenden en toezichthouders?
Bent u geïnteresseerd in meer gratis onderzoeken? Ga dan naar de Kluwer Research Base.<
