
Succes heeft veel tastbare en korte-termijnkenmerken zoals macht, geld en werk. Desondanks vinden vooral oudere topmanagers het belangrijk dat hun werk betekenis heeft. Succesvol ben je als je een bedrijf beter achterlaat dan toen je het aantrof, wanneer je waarde toevoegt aan volgende generaties.
Tekst: Hugo Louter (Liones)
De betekenis van success staat centraal in het artikel The Many Colors of Success: What do Executives Want Out Life? Het is gebaseerd op onderzoek van Manfred Kets de Vries onder 160 senior executives. Voor het onderzoek werden 160 senior executives geïnterviewd, zowel individueel als in groepsverband. Aan de orde kwamen vragen over de betekenis van succes, de benodigdheden voor succes, de bereidheid om dingen op te geven voor succes en de behoefte aan waardering en bewondering. Kets de Vries benadrukt dat bewustwording over succes belangrijk is vanuit het perspectief van zelfkennis, een basisvoorwaarde om een goede topmanager te zijn.
Inner scripts
De auteur onderscheidt acht categorieën: familie, welstand, werk en carrière, roem, macht, vriendschappen, betekenisgeving en het overwinnen van uitdagingen. Er blijkt een belangrijk verband te bestaan met wat de auteur ‘inner scripts’ noemt: de patronen en overtuigingen waardoor we handelen zoals we handelen. De onderzoeker stelt vast dat deze inner scripts niet kwantificeerbaar zijn. Er zijn geen algoritmen om succes te herkennen.
Familie
De meeste ondervraagden noemen hun familieleven als kenmerk van hun succes. Meer dan welvaart, bezittingen en carrière vond men een goede relatie met de familie belangrijk. Vaak vermeldt men dat men kinderen meer wil meegeven dan men zelf heeft meegekregen.
Geld
Uiteraard is financiële onafhankelijkheid nummer twee op de lijst van succesindicatoren. Overigens brengt deze welvaart in veel gevallen een prijs met zich mee. Tevredenheid komt op weinig lijstjes voor, het verleggen van de benchmark des te meer. Ook blijken veel ondervraagden weinig moeite te hebben met het verbreken van (familie)relaties om grotere welvaart te bereiken. Slechts enkelen stellen vast dat het bereiken van onafhankelijkheid zoveel tijd kost dat er weinig tijd overblijft voor het genieten ervan.
Werk
Succes wordt ook weerspiegeld in het werk dat men doet. Met tegenzin naar het werk gaan is een spookbeeld voor velen, maar een carrière geeft voldoening. Hard werken is geen taboe, integendeel. Werken zonder resultaten is mogelijk, maar resultaten zonder werk zijn ondenkbaar.
Roem
Roem is een factor in het meten van succes die vaak wordt onderschat. Acceptatie, goedkeuring, waardering of applaus; positieve feedback is belangrijk voor de ondervraagden. De auteur verwijst voor een verklaring naar het ontbreken van acceptatie en waardering in de vroege jeugd: zoals geld het belangrijkste is voor mensen met een arme jeugd, zo is roem van belang voor geïnterviewden die ooit aandacht tekort kwamen. Overigens erkennen veel ondervraagden dat roem een vreemd verschijnsel is: hoe meer je krijgt, hoe meer je wilt.
Macht
Kets de Vries stelt vast dat macht geen echte succesindicator is; het gaat om de vraag of deze groeiende is. Het rechtzetten van zaken die eerder fout gingen, is hierbij een veelgenoemd element. Macht is een onontbeerlijke factor in een effectieve organisatie; het is de uitdaging om deze verantwoordelijk te gebruiken en kansen te benutten.
Uitdagingen
Uitdagingen zorgen ervoor dat de respondenten dingen over zichzelf ontdekken die ze anders niet zouden hebben ontdekt. De auteur beziet dit aspect in de context van competitie. Overwinnen van weerstanden en het aangaan van experimenten blijkt evenals macht gevaren mee te brengen. Als doel op zichzelf leidt het sommige ondervraagden weg van het brede perspectief naar korte-termijndoelen.
Vriendschap
Succes wordt weerspiegeld in vriendschappen, maar ook in het vermogen vrienden vast te houden. Veel van de ondervraagden zijn van mening dat zij zonder hun vriendschappen niet in staat zouden zijn geweest om hun doelen en dromen te verwezenlijken.
Planning en waarneming
Kets de Vries betoogt dat planning een belangrijke rol speelt bij de definitie van succes. Het maken en uitvoeren van een plan zorgt ervoor dat een succes behaald wordt. Ook waarneming is van groot belang: een succes neemt toe in waarde als het door anderen wordt waargenomen. Externe validatie, het applaus achteraf, is voor veel ondervraagden belangrijk. Dit is de groep die waarde hecht aan geld, roem en macht. Idealiter is interne validatie echter genoeg. De ondervraagden die aangaven dat ze familie en betekenis beschouwen als succesfactoren, hebben geen applaus nodig.
Het nadeel van succes
Voor veel geïnterviewden blijkt succes in het halen van doelen geen voldoening te geven, maar stelt men meteen nieuwe doelen. Een andere consequentie van het bereiken van doelen wordt het Faust-syndroom genoemd: de melancholie van een voltooid (levens)werk. Als er niets meer is om naar te streven, kan een persoon zich evenals Faust onverantwoordelijk opstellen om de opkomende depressieve leegte af te weren.
Tip: Kluwer Research Base
U vindt dit onderzoek hier in de Kluwer Research Base (of zoek op trefwoord ‘succes’). In deze databank vindt u nog meer interessante, voor financials relevante onderzoeken, vaak gratis.