Ondanks de crisis hebben private companies nog steeds duidelijke groeiambities: de helft heeft zich tot doel gesteld in 2009 te groeien. Toch merkt ongeveer 80 procent van de private companies dat ze last hebben van de financiële crisis en dus nemen deze bedrijven maatregelen om de impact zo klein mogelijk te houden. Opvallend is dat het het zoeken naar nieuwe markten een van de meest gekozen strategieën is om het hoofd boven water te houden.
Tekst: Hugo Louter (Liones)
Dit zijn enkele belangrijkste uitkomsten van het onderzoek Private Company Barometer 2009 van PricewaterhouseCoopers onder private companies. Voor het rapport deed men zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek.
Kredieten
Bij het grootste deel van de ondervraagde ondernemingen blijkt het kredietniveau in de periode voorafgaand aan het onderzoek gelijk te zijn gebleven of zelfs te zijn gestegen. Een verrassende uitkomst, die haaks lijkt te staan op de vele negatieve berichten over kredietverlening in de media. Overigens constateert PwC wel dat banken hun kredietvoorwaarden hebben aangescherpt maar kennelijk leidt dat in het geval van private companies veel minder vaak tot remmende beperking van de kredietlijnen. Uit gesprekken met kredietverschaffers en uit contacten met aandeelhouders en managers van middelgrote en grote private ondernemingen kan worden herleid dat de grotere bedrijfsomvang in combinatie met de over het algemeen behoudende financiering credit zijn aan de geconstateerde situatie.
Omzet
Qua omzet is het beeld voor 2009 ambigu. De helft van de private companies verwacht dat ondanks de crisis de omzet gelijk blijft of zal stijgen, terwijl de andere helft denkt dat deze zal dalen. Optimisme en pessimisme wisselen elkaar hier af. Het aantal overnames in 2009 zal naar verwachting een stuk lager uitkomen dan in 2008, alhoewel 40 procent van de private companies verwacht dat er dit jaar belangrijke overnames tot stand zullen komen. Het meest actief op dit gebied zijn de grotere private companies, die twee keer vaker voor het overnamepad zeggen te kiezen dan hun middelgrote evenknieën. Zij zijn sowieso veel ambitieuzer wanneer het aankomt op resultaat boeken tegen het crisistij in.
Doelen en activiteiten
Bijna 80 procent van de ondervraagden zei in reactie op de crisis scherper te zijn gaan sturen op managementinformatie. Daarbij voeren harde criteria (zoals het financieel bedrijfsresultaat) de boventoon. Voor wat betreft het nemen van belangrijke beslissingen is inherent aan private companies dat professionele intuïtie en ratio dicht bij elkaar liggen in het besluitvormingsproces. In deze uitdagende tijd hebben maar weinig private ondernemingen de ambitie om hun grenzen te verleggen. Van de bedrijven die momenteel niet actief zijn in het buitenland overweegt slechts twee procent om dat wel te gaan doen. Overigens is 60 procent van alle onderzochte private companies al internationaal actief, de grotere bedrijven vaker dan de middelgrote private companies.
Besluitvorming en managementinformatie
Veel bestuurders ervaren spanningen tussen rationele en emotionele overwegingen. Toch is een goede wisselwerking tussen gevoel en ratio cruciaal is voor het nemen van goede zakelijke beslissingen. Emotionele overwegingen kunnen het voor private companies soms lastig maken om adequate crisismaatregelen te treffen. De nauwe en vaak langdurige verwevenheid van eigenaren, medewerkers, klanten en leveranciers speelt daarbij een belangrijke rol. Uit dit onderzoek blijkt dat bijna 60 procent van alle bestuurders in meer of mindere mate spanning ervaart tussen rationele en emotionele overwegingen. Dit zien de onderzoekers als een kenmerkend en erkend aspect van niet-beursgenoteerde bedrijven, dat soms ook juist de flexibiliteit en snelheid van reageren op veranderende omstandigheden in de kaart speelt. Ook in het opvolgingsvraagstuk spelen emotionele aspecten vaak een grote rol.
Crisisbestendigheid
Private companies houden in deze tijden van zwaar weer opmerkelijk goed stand, aldus PwC. De crisis gaat niet voorbij aan de middelgrote en grote private companies maar de bedrijven doen het niet slecht. Een vrij groot aantal bedrijven doet het zelfs goed en dat is in deze tijd een opmerkelijk positief signaal. De aandacht concentreert zich op de markt en de onderneming; op het versterkt uit de huidige omstandigheden kunnen komen. Voor sommigen komt de crisisbestendigheid duidt erop dat het ondernemerschap binnen private companies bijzonder sterk ontwikkeld en verankerd is. De snelheid van schakelen is veelal hoog door de enorme betrokkenheid bij de markt, de mensen en door eenduidig leiderschap.
Back to basic
Van de ondervraagde private companies is 44 procent aan te merken als familiebedrijf. Binnen deze familiebedrijven is het aandelenbezit in ruim de helft van de gevallen in handen van één directeur-grootaandeelhouder. Bij circa 45 procent van de familiebedrijven zijn de aandelen verspreid over meerdere familieleden. De respondenten binnen het onderzoek, bestuurder van de onderneming, zijn opmerkelijk positief over hun familiebedrijf: niemand rapporteert spanningen binnen de familie die worden veroorzaakt door bedrijfsaangelegenheden. Uit dit onderzoek blijkt dat er dat er grote eensgezindheid vanuit het familiebedrijf wordt uitgedragen: in tijden van nood leert men zijn vrienden kennen.
* * *
Tip: Kluwer Research Base
U vindt dit onderzoek hier in de Kluwer Research Base. In deze databank vindt u nog meer interessante, voor financials relevante onderzoeken, vaak gratis.
