Het voeren van een open dialoog tussen financieel belanghebbenden en bedrijven is essentieel. De eerstgenoemden zijn gebaat bij maximale transparantie, bedrijven willen juist competitief bezig zijn. Toezichthouders en wetgevers spelen hierin een belangrijke rol, zowel proactief als reactief en hun rol komt er in de praktijk op neer dat ze een level playing field moeten creëren. Uiteindelijk is zakelijke ethiek slechts gedeeltelijk te regelen met wetten en regels en moet onderling overleg uitkomst bieden.
Tekst: Liones
Dit concludeert KPMG in haar rapport Application of the Transparency Directive. Een jaar na invoering van de transparantiewetgeving ondervroegen zij onderzoekanalisten, fondsmanagers en mensen van de AFM. Voor de compliance study werden de halfjaarcijfers van 53 beursgenoteerde bedrijven onderzocht.
Wet op het financiële toezicht (Wft)
Sinds de invoering van de Wft (in het rapport aangeduid als de Transparency Directive Implementation Act) zijn er in Nederland een aantal zaken veranderd. Bedrijven die onder deze wet vallen, zijn bijvoorbeeld verplicht ieder half jaar een managementrapportage, een financieel overzicht en een verantwoordingsopgaaf op te stellen en te publiceren. Deze moeten aan strenge eisen voldoen en hebben als doel de transparantie en vergelijkbaarheid van bedrijven voor investeerders te vergroten.
Kwantiteit en kwaliteit van informatie
Aan analisten is de vraag voorgelegd of zij vinden dat toenemende hoeveelheid informatie (openheid) ook daadwerkelijk leidt tot een toename in de kwaliteit van de informatie. Geen van hen kon daarop een eenduidig positief antwoord geven. Het gevaar schuilt erin dat de hoeveelheid informatie die bedrijven onder het mom van openheid moeten geven, er juist toe leidt dat belanghebbenden door de bomen het bos niet meer zien. Transparantie is dan verder weg dan ooit.
Consistentie en vergelijkbaarheid
De geïnterviewden geven aan dat consistentie in het rapporteren, vergelijkbaarheid van financiële gegevens en het verschaffen van een tijdlijn de belangrijkste hulpmiddelen zijn om bedrijven met elkaar te kunnen vergelijken. Een extra drempel wordt gevormd door de verschillen in rapportage tussen bedrijven genoteerd aan respectievelijk Amerikaanse en Europese beurzen. Gelijktrekken hiervan behoort tot de wensen van veel ondervraagden.
Compliance
In hoeverre houden bedrijven zich aan de vigerende regelgeving? Alle 53 onderzochte bedrijven hebben het verplichte overzicht gegeven van de belangrijkste gebeurtenissen in de afgelopen zes maanden. Zij waren echter niet zo eensgezind wanneer het gaat om het geven van een risicoparagraaf. Slechts 43 procent gaf een goede risicoanalyse voor de laatste zes maanden van het financiële jaar, 34 procent verwees de lezer gewoon door naar het jaarverslag en 23 procent deed zelfs geen van beide. Op gebied van het financieel overzicht, voor velen het summum van verslaggeving, werd beter gescoord: 78 procent voldeed aan de eis van het opvoeren van twee aparte opgaven, dertien procent presenteerde er één en slechts negen procent voldeed niet aan de eisen van IFRS.
Responsibility statement
De Wft verplicht bedrijven een ‘responsibility statement’ op te stellen, waarin de verantwoordelijken verklaren dat de verslagen een getrouw beeld weergeven. Dit statement wordt door veel ondervraagden als overbodig beschouwd. De indruk dat het management niet naar beste weten en kunnen zou omspringen met de regels voor disclosure, wordt door een grote meerderheid verworpen. Uit het onderzoek blijkt dat 23 van de 53 onderzochte bedrijven in hun statement dichtbij de wetstekst blijven. Vijf andere bedrijven blijven in hun statement dichtbij de wetstekst en voegden bovendien een verwijzing toe naar de disclosure-eisen bij halfjaarverslagen. De overige 25 bedrijven refereerden in het responsibility statement eenvoudigweg aan de disclosure-eisen.
Waar moet een responsibility statement zich in de halfjaarreportage bevinden? Ook op dit vlak worden diverse keuzes gemaakt binnen de onderzochte bedrijven: elf bedrijven voegen een separaat statement toe aan het halfjaarrapport en het financiële verslag, 26 bedrijven voegen het statement in bij het halfjaarrapport en zestien bedrijven voegen het statement in bij het financiële verslag.
Informatie presenteren
Gevraagd naar de wijze waarop informatie het beste kan worden verspreid, spreken veel ondervraagden hun voorkeur uit voor een kort en helder persbericht. Tegelijk is men het er over eens dat dit momenteel geen realistische mogelijkheid meer is. Alternatief is een uitgebreid persbericht over de stand van zaken, waarbij het separate rapport niet meer hoeft te worden bijgevoegd. Hetzelfde geldt voor aanvullende informatie en websites: hoe meer documenten, hoe meer verwarring er immers mogelijk is bij analisten.
Audit
De noodzaak om halfjaarcijfers aan een audit te onderwerpen, wordt vooral vanwege de hoge kosten gerelativeerd. De rol van de auditor staat niet ter discussie. De Wft verplicht bedrijven dan ook niet om hun halfjaarresultaten te onderwerpen aan een audit of review. In de rapportage dient vermeld te worden wanneer er geen audit heeft plaatsgevonden. Van de bedrijven in het onderzoek heeft minder dan een derde (zestien van de 53) een audit laten uitvoeren. Deze rapportages van de auditor zijn volgens de eisen van de Wft toegevoegd aan de halfjaarcijfers. De rest van de bedrijven heeft geen audit laten uitvoeren, maar dit wordt gemeld door slechts veertien bedrijven.
* * *
Tip: Kluwer Research Base
U vindt dit onderzoek hier in de Kluwer Research Base (of zoek op trefwoord halfjaarcijfers). In deze databank vindt u nog meer interessante, voor financials relevante onderzoeken, vaak gratis.
