De rol van de financiële manager is aan het veranderen. Oorzaak van deze veranderende rol zijn technologische ontwikkelingen die ervoor zorgen dat het aanzienlijk minder tijd kost om financiële rapporten te produceren. Hierdoor kunnen financiële managers meer tijd besteden aan data-analyse, hetgeen leidt tot nieuwe inzichten en ideeën om de winst te maximaliseren.
Zo concludeert Angualia Daniel in de paper Goals of a multinational corporation and the role of a financial manager. Daniel deed onderzoek naar de veranderende rol van de financiële manager en hoe deze veranderende rol past binnen de doelstellingen van een multinationale organisatie.
Agency-probleem
De auteur refereert ten eerste aan het agency-probleem. De term agency-probleem refereert aan het conflict dat kan ontstaan tussen de doelstellingen van de managers van een onderneming en die van de aandeelhouders van hetzelfde bedrijf. Zo kan de locatiekeuze voor een nieuwe dochteronderneming eerder gebaseerd zijn op de aantrekkingskracht die de specifieke locatie uitoefent op een manager, terwijl de potentiële voordelen voor de aandeelhouders een mindere rol hebben gespeeld. Een bedrijf moet ervoor zorgen dat managers de aandeelhouders tevreden houden door het aandeelhouderskapitaal te maximaliseren. Voor multinationals gaan hier meer kosten mee gepaard dan voor binnenlandse ondernemingen. Zo is het binnen multinationals lastiger om managers te monitoren, vanwege de diverse dochterondernemingen die over de wereld verspreid zitten. Ook de verschillende culturen die binnen een multinational aanwezig zijn kunnen een barrière vormen.
Governance
De hoofdonderneming van een multinationale organisatie kan agency-problemen voorkomen door middel van goede corporate governance (ondernemingsbestuur). Het is belangrijk dat de bedrijfsdoelstellingen helder worden gecommuniceerd naar alle dochterondernemingen. Zo kan men de focus op het maximaliseren van de totale waarde van de onderneming verzekeren. Men moet ervoor waken dat de managers van de dochterondernemingen niet meer aandacht besteden aan het optimaliseren van de waarde van de betreffende dochteronderneming, ten nadele van de totale waarde van de multinational. Dit kan onder meer bereikt worden door de beloning van de managers voor een deel te koppelen aan de ondernemingswaarde.
De financiële manager
De financiële manager heeft dezelfde doelstelling als iedere manager binnen de multinationale onderneming: het maximaliseren van het aandeelhouderskapitaal. Als de aandelenprijs van de onderneming omhoog gaat als gevolg van de beslissingen van de manager, dan zijn dit goede beslissingen geweest. De aandeelhouders zijn tevreden en zien dat de ondernemingswaarde is gestegen door de inzet van de manager. Om deze primaire bedrijfsdoelstelling (het optimaliseren van het aandeelhouderskapitaal) te bereiken heeft de financiële manager drie belangrijke taken: financiële planning en control, efficiënte toewijzing van de beschikbare geldmiddelen, en de verwerving van extern kapitaal tegen gunstige voorwaarden.
Veranderende rol
Daarnaast is de rol van de financiële manager de afgelopen jaren uitgebreider geworden. Naast de drie hoofdtaken die hierboven staan beschreven, houden financiële managers zich nu ook bezig met zaken als bedrijfsstrategie, strategische planning en bescherming van de activa van de onderneming. Vooral de samensmelting van bedrijfsstrategie en de financiële functie is een fundamentele verandering binnen het financiële management. Deze samensmelting is het directe gevolg van twee trends: de globalisatie van concurrentie en de integratie van de wereldwijde financiële markten, waardoor het beter mogelijk is om (financiële) informatie te verzamelen en analyseren. Zo houden financiële managers zich bijvoorbeeld in toenemende mate bezig met zaken als fusies en overnames.
Strategische planner
Verder laat de CFO zich meer en meer zien als een strategische planner. In een tijdperk van toenemende globalisatie en concurrentie is het fijnstemmen van nieuwe bedrijfsstrategieën belangrijker dan ooit. CFO’s kunnen hiervoor meestal de nodige gedetailleerde data aanleveren. Ook kunnen zij vaak een scherpzinnig oordeel vellen over producten, marketing en andere zaken. Dit maakt de financieel directeur een belangrijke gesprekspartner wanneer het aankomt op het aanscherpen van de bedrijfsstrategie. Deze ontwikkeling is al een aantal jaren geleden ingezet. In een enquête uit 1993 door headhunters Korn/Ferry International Fortune, gaven 100 CFO’s bijna unaniem aan zichzelf meer als een gelijkwaardige partner van de CEO te beschouwen dan voorheen.
Toenemende invloed
De financiële manager heeft dus een toenemende invloed binnen de multinationale organisatie. Financiële managers maken vaak deel uit van teams, waarbij ze optreden als zakelijke adviseurs voor het topmanagement. Daniel merkt op dat het belangrijk is dat financiële managers zich niet gek laten maken door de macht of invloed die ze bezitten. Er zijn ook anderen wiens bijdrage gewogen en gemeten moet worden in het besluitmakingsproces. Daniel concludeert dat een goede beslissing van een financiële manager de waarde van de onderneming (en dus de aandelen) zal vergroten. Daarentegen kan een slechte beslissing van een financiële manager desastreuze gevolgen hebben, die zelfs tot de neergang van de onderneming kunnen leiden.
