De vragen van de partners waren pittig, sommigen vonden ze zelfs gemeen omdat ze bedoeld waren om je van je stuk te brengen. Maar ik vond de interactie eerlijk: wedervragen werden verwelkomd, het uitlokken van een discussie ook.
Op een maandagochtend drink ik koffie met de stukadoor die bij ons aan het werk is. Het gesprek komt op kickboksen – zijn gespierde armen komen nog uit de tijd dat hij Europees kampioen was. Ik vraag door over die sport en verwacht een verhaal over technieken waarmee je je tegenstander zo snel mogelijk overmeestert en tegen de grond werkt. Maar nee, zijn verhaal gaat over gedragscode, veiligheidsmaatregelen en het motto van de vereniging ‘Wie anderen wil verslaan zal eerst zichzelf moeten overwinnen’.
Dat maakt me nieuwsgierig naar hoe ze dit leren. Hij vertelt dat het in de training draait om samenwerken, je behoort je partner maximaal uit te dagen zodat hij al zijn technieken in moet zetten, je geeft hem gelegenheid om te ontdekken wat hij in huis heeft om een tegenstander aan te kunnen. Dat heb ik zien werken.
Een groep senior adviseurs van een groot adviesbureau wilde met mijn hulp het gezag in hun optreden versterken; dit ter voorbereiding op hun volgende rol binnen het bureau, die van partner. Als afsluiting van het traject presenteerde elke adviseur een ‘persoonlijk business plan’ voor een groep partners en kreeg daar feedback op. Als oefening, er was nog geen selectie aan verbonden. De adviseurs hadden ruime ervaring, waren aangewezen als talenten, en grondig voorbereid op hun presentaties. Toch knepen ze hem voor dit optreden. De vragen van de partners zouden ongetwijfeld kritisch en snedig zijn en je kon immers zomaar je reputatie verliezen.
Voilà, de kans om te laten zien in hoeverre je onder druk niet alleen helder kunt blijven denken, maar ook in staat bent om betekenisvol contact te leggen. Of, gezien vanuit de kickbokser: kun je jezelf, je angsten, je ego – wat je ook maar in de weg zit bij een dergelijk optreden – overwinnen?
Ik was er als waarnemer bij en ja, de vragen van de partners wáren pittig, sommigen vonden ze zelfs gemeen omdat ze bedoeld waren om je van je stuk te brengen. Maar ik vond de interactie eerlijk: wedervragen werden verwelkomd, het uitlokken van een discussie ook.
De succesfactor die ik gaandeweg dit traject ontdekte (en in volgende trajecten bevestigd zag) was: rolvast optreden, in dit geval in de rol van ‘talentvolle senior adviseur in training’. Dan neem je kritiek niet persoonlijk op, kijk je ook naar hoe de partners hun rol spelen en kun je je eigen, zorgvuldig gekozen betoog blijven ondersteunen. Met zo’n rechte rug kun je het zelfs maken om in antwoord op een vraag te zeggen ‘geen idee’. Want als je in een setting als deze aan ‘cover-up’ doet – je veralgemeniseert in reactie op een vraag, draait eromheen, maakt het ingewikkeld – dan blijven ze doorgaan tot je moet toegeven hoe het werkelijk zit, namelijk dat je het niet weet. Je wordt, kortom, genadeloos gegrild.
Is het nuttig om dit spel zo pittig te spelen in een trainingssituatie? Wel als de praktijk erop lijkt. Want ga maar na hoe het eraan toegaat wanneer je als senior adviseur aan tafel schuift bij de raad van bestuur. Dan word je onder druk gezet en zal je moeten laten zien wat je in huis hebt.
Marijke van Oosterzee begeleidt vanuit haar bureau Acte de Présence mensen bij het vervullen van hun gezaghebbende rol. Hier doet ze verslag van haar bevindingen.
Geef een antwoord