Het centraal Planbureau (CPB) vreest dat kleinere gemeenten te maken kunnen krijgen met een ‘stapeling van financiële risico’s’ als zij in 2015 de jeugdwet, de WMO en de participatiewet moeten gaan uitvoeren.
Het centraal Planbureau (CPB) vreest dat kleinere gemeenten te maken kunnen krijgen met een ‘stapeling van financiële risico’s’ als zij in 2015 de jeugdwet, de WMO en de participatiewet moeten gaan uitvoeren.
Dat blijkt uit een eerste globale inventarisatie die het CPB heeft gemaakt van de financiële kansen en risico’s van de drie grote decentralisaties uit het Regeerakkoord. De uitvoering van de jeugdwet, de wet maatschappelijke ondersteuning en de participatiewet komen per 1 januari 2015 op het bordje van de gemeenten te liggen.
Het CPB ziet kansen en risico’s, maar wijst er ook op dat de financiële invulling van de uitvoering nog onbekend is, net als de budgetverdeelmodellen en de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden.
Voordelen
Het CPB ziet voordelen door de concentratie van de uitvoeringstaken: gemeenten kunnen het aanbod van voorzieningen gerichter laten aansluiten op de vraag. Door de concentratie van taken op één niveau wordt afwenteling op andere regelingen minder aantrekkelijk. De prikkels voor doelmatige uitvoering worden sterker, omdat de gemeenten vanaf 2015 risicodragend worden, wat volgens het CPB kan leiden tot daling van het gebruik of de prijs van de voorzieningen.
Risico’s
Uitvoering van de wetten op gemeentelijk niveau kan echter ook schaalnadelen hebben, bijvoorbeeld door versnippering van kennis en inkoopmacht. Zeker bij kleinere gemeenten kan een cumulatie van financiële risico’s optreden. Gemeenten hebben slechts beperkte mogelijkheden om zelf meer inkomsten te genereren uit het eigen belastinggebied, of om eigen bijdragen te vragen, stelt het CPB.
Race to the bottom
Er kunnen ook verschillen in kwaliteit en niveau van de voorzieningen tussen gemeenten ontstaan. Als er sprake is van maatwerk is dat geen probleem, en de gemeenteraad houdt controle over het voorzieningenniveau. Als de kwaliteit van voorzieningen niet goed meetbaar is, kan het volgens het CPB zo zijn er door beleidsconcurrentie een ‘race to the bottom’ ontstaat, waardoor het algemene kwaliteitsniveau van de voorzieningen lager komt te liggen dan maatschappelijk wenselijk is.
Bron: CPB, rapport Decentralisaties in het sociaal domein
Geef een reactie