Het leek zo simpel. We werken om geld te verdienen. We verdienen geld om dingen mee te kopen. We kopen dingen omdat ze nuttig of leuk zijn. Werken we dus omdat we het nuttig en leuk vinden?
Naast de officiële arbeidsmarkt van betaalde banen is er in ons land een enorme ‘markt’ van onbetaalde functies. In principe zijn dit twee werelden die naast elkaar leven. Zij zijn echter met elkaar verbonden omdat het grotendeels dezelfde mensen betreft. Onze maatschappij leunt sterk op vrijwilligerswerk. Sportverenigingen, oranjeverenigingen en bewonerscommissies bestaan dankzij vrijwilligers. Maar ook scholen, bibliotheken, ziekenhuizen, musea, kerken, natuur- en milieuorganisaties, brandweer, hulpverlening, goede doelen, politieke partijen en talloze andere organisaties maken dankbaar gebruik van onbezoldigde medewerkers.
Eigenlijk is het wel vreemd dat er zoveel tijd en energie wordt gestopt in iets waar we geen cent voor betaald krijgen. Kennelijk zijn er andere overwegingen waarom mensen iets doen. De argumenten voor vrijwilligerswerk zijn talrijk, maar hebben bijna nooit met geld te maken.
Paradox
Bij het zoeken naar kandidaten voor vrijwilligerswerk doet zich een paradox voor. Je zou verwachten dat voor een vacature mensen worden benaderd die nog niets doen. Zij hebben de meeste tijd beschikbaar en voor hen kan een vrijwilligersfunctie een nieuw aspect aan hun leven toevoegen. In de praktijk worden echter vaak mensen gevraagd die al andere functies hebben. Omdat zij zo actief zijn komen zij het eerste in beeld. Bovendien hebben zij zich al bewezen en vreemd genoeg zijn dit ook de mensen die niet zo snel nee zeggen.
Als controller zul je meestal worden gevraagd voor de kascommissie of als penningmeester. Logisch, want daar heb je verstand van. Krijg je echter de kans om in de evenementencommissie of in de redactie van het blad of de website te komen, dan biedt dat de kans om hele nieuwe ervaringen op te doen.
Ervaring en vaardigheden
In ons werk kijken we bij het aannemen van jonge medewerkers zonder werkervaring of ze vrijwilligerswerk hebben gedaan. Leider bij de scouting, trainer bij de tennisvereniging, lid van de leerlingenraad of bestuurslid van de studentenvereniging. Na een paar jaar kijken we vooral nog naar de beroepsmatige werkervaring. Toch is het verstandig om breder te kijken. Ik ken iemand die ooit een overstap maakte naar de sociale verzekeringen. Omdat hij jarenlang als scheidsrechter had gefloten bij het voetballen, werd hij hoog ingeschat op zijn zelfstandig beoordelingsvermogen en onafhankelijkheid. Deze werkgever keek breder dan puur naar zijn werkervaring.
Vanwege het algemene nut past een positieve houding ten opzichte van vrijwilligerswerk ook in Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Bovendien past het vrijwilligerswerk van medewerkers in het kader van permanente educatie en ontwikkeltrajecten. Zonder dure cursussen en trainingsdagen doen werknemers veel ervaring op. Weliswaar buiten hun eigen vakgebied, maar daarom niet minder nuttig. Het gaat tenslotte vaak om persoonlijke vaardigheden, houding en de blik verbreden. Bovendien vindt men het leuk om te doen, ontspannend of leerzaam. Dat past in een beleid voor gezonde werknemers.
De baas kan zich niet teveel bemoeien met wat de medewerkers buiten de normale werktijd doen. Mensen vinden vrijwilligerswerk juist leuk omdat dat hun eigen keuze is, zonder financiële consequenties. Anderzijds hebben al die maatschappelijke organisaties steeds meer moeite om aan kader en vrijwilligers te komen. Zowel de betaalde als de onbetaalde “werkgever” heeft er dus belang bij dat vrijwilligerswerk wordt gestimuleerd.
André Faber is voorzitter van het Register AC en controller.
Geef een antwoord