De maatschap neemt wat betreft btw een bijzondere positie in en vraagt om extra aandacht voor een juiste toepassing van de btw-regels. Met welke specifieke aandachtspunten rondom de maatschap in de btw moet u rekening houden.

Alleen van btw-ondernemers kan btw worden geheven. Voor de btw kunnen zowel natuurlijk personen, samenwerkingsverbanden van natuurlijke personen als rechtspersonen ondernemer zijn (zoals bv’s, maatschappen en stichtingen). Een ondernemer is btw verschuldigd over de prestaties die hij verricht, tenzij een btw-vrijstelling van toepassing is op de betreffende prestatie.
Een maatschap kan btw-ondernemer zijn, als de maatschap economische prestaties verricht. De maatschap kan leveringen of diensten verrichten in het economische verkeer en is daarover btw verschuldigd, tenzij een btw-vrijstelling op de betreffende prestatie van toepassing is.

Btw-nummer maatschap

Een maatschap die btw-belaste prestaties verricht, moet hierover btw aangeven in de btw-aangifte. Wanneer de maatschap niet over een btw-nummer beschikt, dan moet de maatschap een btw-nummer aanvragen om de btw te kunnen aangeven. De maatschap zal periodiek btw aangeven via haar btw-aangifte, door deze btw-aangifte per jaar, kwartaal of per maand in te dienen.

Maat btw-ondernemer

Daarnaast kunnen betrokken maten afzonderlijk als btw-ondernemer optreden, als zij – naast de activiteiten die zij via de maatschap verrichten – ook zelfstandig prestaties in het economische verkeer verrichten. Ook kan de situatie zich voordoen dat een maat bepaalde bedrijfsmiddelen (zoals een bedrijfspand), niet in de maatschap inbrengt, maar deze aan de maatschap verhuurt. Voor deze verhuur is de maat zelfstandig btw-ondernemer. De verhuur van een bedrijfspand is vrijgesteld van btw, tenzij de maatschap en de maat in de huurovereenkomst opteren voor btw-belaste verhuur. In dat geval zal de maat btw in rekening brengen voor de verhuur van het bedrijfspand aan de maatschap, en de btw in de eigen btw-aangifte aangeven bij de Belastingdienst.

Btw-nummer maat

De eenmanszaak van de maat heeft een ander btw-nummer dan de maatschap. Dit heeft tot gevolg dat er voor de btw sprake is van twee ondernemers; de maatschap en de maat die het bedrijfsmiddel aan de maatschap verhuurt.

Inkoopfactuur op juiste naam

Een maat kan op eigen naam goederen of diensten aanschaffen die worden gebruikt voor de maatschap. Van belang is dat de inkoopfactuur op naam staat van de maatschap, omdat de maatschap de ingekochte goederen of diensten in de onderneming gebruikt en de btw in aftrek wil brengen.
De staatssecretaris heeft btw-aftrek bij de maatschap voor inkoopfacturen die op naam van de maat staan toegestaan, als aan de volgende (strikte) voorwaarden is voldaan:

• de maat ontvangt geen winstonafhankelijke vergoeding voor de ter beschikkingstelling van het goed aan de maatschap;
• de maatschap neemt voor de btw-heffing ten aanzien van het aan haar ter beschikking gestelde goed alle rechten en verplichten op zich, alsof de btw aan de maatschap in rekening is gebracht en de maatschap de beschikkingsmacht over het goed heeft.

Lees ook: Holding en fiscale eenheid btw

Let op dat de goedkeuring bedoeld is voor goederen, en dat dit niet geldt voor diensten. Alleen in dat geval mag de maatschap handelen alsof de btw aan haar in rekening is gebracht, en de btw in de btw-aangifte in aftrek brengen. De inkoopfacturen waarop de naam van de maat is vermeld, moeten worden opgenomen in de administratie van de maatschap.
Ook als de factuur op naam van de maat staat en het bijvoorbeeld gaat om onderhoudskosten aan een pand dat de maat verhuurt aan de maatschap, kan de maatschap deze btw alleen in aftrek brengen als in de huurovereenkomst de huurdersinvesteringen zijn geregeld.

Kleine-ondernemersregeling btw

Een btw-ondernemer kan de kleine-ondernemersregeling toepassen, als de per jaar gesaldeerde te betalen btw minder dan 1.883 euro bedraagt. In dat geval krijgt de btw-ondernemer een vermindering. Wanneer het te betalen btw-bedrag per jaar niet meer dan 1.345 euro bedraagt, hoeft de btw-ondernemer helemaal geen btw af te dragen in het betreffende jaar.
De huidige kleine-ondernemersregeling kan alleen worden toegepast door natuurlijke personen en samenwerkingsverbanden van natuurlijke personen. Hierdoor kan een maatschap de kleine-ondernemersregeling toepassen, als de maten natuurlijke personen zijn en de jaarlijks door de maatschap te betalen btw minder dan 1.883 euro bedraagt. Als daarnaast de maten in de maatschap ook activiteiten in de eigen eenmanszaak uitoefenen, kan de kleine-ondernemersregeling zowel voor de maatschap als op de eenmanszaak van de betreffende maat worden toegepast.
Steeds is van belang dat zowel voor de eenmanszaak als de maatschap afzonderlijk wordt getoetst of de te betalen btw van de eenmanszaak of maatschap niet meer dan 1.883 euro per jaar is. Let dus goed op dat de inkomsten en btw-bedragen van de eenmanszaak van de maten en de maatschap voor toepassing van de kleine-ondernemersregeling btw niet bij elkaar op worden geteld, zodat de kleine-ondernemersregeling btw mogelijk zowel voor de maat als voor de maatschap kan worden toegepast.

Wijziging kleine-ondernemersregeling btw

Vanaf 1 januari 2020 wijzigt de kleine-ondernemersregeling btw en wordt deze vervangen voor een omzetgerelateerde vrijstelling. Een ondernemer kan dan, zoals een maatschap, de kleine-ondernemersregeling toepassen als de omzet van de maatschap niet meer dan 20.000 euro exclusief btw per jaar bedraagt.
Een maatschap (of andere ondernemer) moet vooraf een inschatting maken van de jaarlijkse omzet, omdat de nieuwe kleine-ondernemersregeling btw vooraf moet worden aangevraagd. Wanneer een maatschap verwacht in 2020 gebruik te kunnen en willen maken van de nieuwe kleine-ondernemersregeling btw, dan moet deze keuze vóór 20 november 2019 bij de Belastingdienst worden gemeld.
Let op dat de maatschap pas na drie jaar weer mag kiezen om de kleine-ondernemersregeling btw niet langer toe te passen, tenzij de drempel van 20.000 euro eerder wordt overschreden. Toepassing van de nieuwe kleine-ondernemersregeling btw heeft tot gevolg dat de maatschap de btw op investeringen niet in aftrek kan brengen, geen btw op verkoopfacturen mag vermelden en geen btw-aangifte hoeft te doen.

Maatschap en fiscale eenheid btw

Een maatschap kan onder voorwaarden in een fiscale eenheid btw worden opgenomen, maar hierbij zijn extra aandachtspunten in acht te nemen. Het opnemen van een maatschap in een fiscale eenheid btw wordt voornamelijk gedaan wanneer een werk-bv vrijgestelde prestaties verricht en van een holding-bv een managementvergoeding in rekening gebracht krijgt met daarover btw. De werk-bv kan de btw niet in aftrek brengen. Om de btw-druk te voorkomen, kan een maatschap de oplossing bieden, waarmee door de werk-bv een fiscale eenheid btw wordt gevormd. De maten in de maatschap bestaan uit meerdere holding-bv’s en de maatschap heeft de aandelen in de werk-bv in handen.
De Belastingdienst bestrijdt constructies met een maatschap in een fiscale eenheid btw. De Belastingdienst stelt namelijk dat geen sprake is van financiële verwevenheid tussen maatschap en werk-bv, iets wat vereist is voor het vormen van een fiscale eenheid btw. Aan het vereiste van financiële verwevenheid is voldaan in de situatie dat meer dan 50 procent van de aandelen in de werk-bv, inclusief de zeggenschap, in handen is van een en dezelfde ondernemer. Omdat een maatschap transparant is, zijn de aandelen met de zeggenschap in de werk-bv in handen van de maten in de maatschap, zoals de verschillende holding-bv’s. Hierdoor zijn de aandelen van de werk-bv niet voor 50 procent of meer in dezelfde handen.
Wij zijn het niet eens met het standpunt van de Belastingdienst, en zien goede redenen om in dergelijke situaties toch een fiscale eenheid btw met een maatschap te kunnen vormen.

Lees ook: Btw en prijsgeven vordering

Advies

Ga bij de vorming van een fiscale eenheid btw met een maatschap na of aanpassing van de maatschapsakte nodig is om de fiscale eenheid btw succesvol bij de Belastingdienst te kunnen verdedigen.

Tot besluit

De maatschap neemt in de btw een bijzondere positie in, bijvoorbeeld wanneer een maatschap samen met andere ondernemingen een fiscale eenheid btw vormt. Let op dat inkoopfacturen van goederen die worden gebruikt in de maatschap op naam van de maatschap staan en niet op naam van de maat, zodat btw-aftrek veilig wordt gesteld.
Een maatschap kan onder voorwaarden de kleine-ondernemersregeling toepassen. Wanneer een maatschap in een fiscale eenheid btw wordt opgenomen, is van belang dat wordt getoetst of aan alle voorwaarden daarvoor is voldaan. Met name de vraag of sprake is van financiële verwevenheid vraagt extra aandacht.

Auteur: Carola van Vilsteren

Dit artikel is verschenen in F&A Actueel 2019, editie 8.