
Een snelle close is geen doel op zich. Uw stakeholders voorzien van kwalitatief goede en betrouwbare informatie op de meest efficiënte wijze, dáár gaat het om. Deze finance excellence vergroot de relevantie van uw jaarcijfers voor beleggers, zodat zij de juiste investeringsbeslissingen kunnen nemen. In het jaarlijkse Trendonderzoek Financial Close onder AEX-, AMX- en AScX-fondsen van Brightstone Group is te zien wie er de processen goed op orde hebben. Cm: zet de belangrijkste inzichten en uitkomsten voor u op een rij.
De snelheid waarmee bedrijven hun boeken sluiten is een belangrijke kpi voor finance excellence. Interne en externe stakeholders willen steeds sneller (het liefst realtime) financiële stuurinformatie, bij voorkeur met forward looking rapportages. Dit vraagt om een efficiënt en wendbaar financial close proces. Een vergelijking tussen bedrijven biedt een mooie kans om de performance van uw eigen organisatie te benchmarken met andere bedrijven.
Lees ook: Stappenplan fast close: Breng efficiency in het afsluit- en rapportageproces
Public announcement
Veelal gebruiken beursfondsen de versnelling van een public announcement (PA, persbericht) als signaal aan de markt dat zij ‘in control’ zijn. Stabiliteit én met stapjes vooruit gaan, worden door stakeholders en investeerders gewaardeerd. Beter Bed Holding is dit jaar het snelst, door al op 18 januari 2019 met haar Q4-cijfers in een PA naar buiten te komen. De runners-up zijn ASML, Sligro, Philips en Nieuwe Steen Investments. Een mooie top 5 met een aanvoerder en hekkensluiter uit de AScX. Daarbinnen hebben overigens alleen Philips en Nieuwe Steen Investments (NSI) 1 dag versneld ten opzichte van vorig jaar. ASML en Sligro deden er langer over dan in 2017, respectievelijk 6 dagen en 1 dag.

Audited results
Ondanks het feit dat Sligro er 7 dagen langer over deed dan vorig jaar, blijft zij de ongeslagen aanvoerder van deze lijst. Ook dit jaar kwam zij als eerste met haar geaudite cijfers (AR) naar buiten, namelijk met 33 dagen. Gevolgd door ASML, TomTom, Randstad en Wessanen. Een mooie top 5, waarvan de nummers 2 en 3 van plek zijn gewisseld ten opzichte van vorig jaar. ASML laat een versnelling zien van 2 dagen vergeleken met 2017 en publiceerde op de 36e dag, terwijl TomTom net zoveel dagen nodig had als vorig jaar: 37. Randstad versnelde met 1 dag en had 42 dagen nodig. Top 5-hekkensluiter Wessanen, het enige AScX-fonds in de top 10, weet met 1 dag te versnellen en publiceert net als Randstad op de 42e dag.
Hoewel Akzo Nobel met 43 dagen net buiten deze top 5 valt, verdient het een compliment met een versnelling van maar liefst 23 dagen. Een verklaarbare versnelling, want het bedrijf had in 2017 een bewogen jaar, waardoor het toen relatief laat naar buiten kwam met de geaudite cijfers. Het fonds dat de grootste versnelling laat zien is Takeaway: 31 dagen sneller dan vorig jaar, op de 44e dag en daarmee goed voor een 13e plaats in de AR-ranking.

Overleg met de accountant
Opmerkelijk is dat fondsen die sneller weten te komen tot een PA, ook goed in staat zijn om hun accountant te vragen mee te gaan in de audit versnelling. Het veel gehoorde argument dat accountants niet sneller kunnen auditen, blijkt dus ongegrond. Uit gesprekken met de fondsen blijkt dat het tijdig en proactief managen van de relatie met de accountant vaak toch voor een versnelling van een aantal dagen kan zorgen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door de belangrijke balansdossiers in het laatste kwartaal van het boekjaar al met de accountant te bespreken. Een aantal versnellers heeft aangegeven bewust te hebben gekozen voor een versneld afsluitproces. Hier is in de meeste gevallen in geslaagd door data sneller ter beschikking te stellen, processen en systemen beter op elkaar af te stemmen, maar vooral ook door de gehele finance workforce mee te nemen in de verandering, want het zijn mensen die sturing geven aan de verandering.
Dat kan korter
Uit het onderzoek blijkt dat het jaarverslag van een AEX-fonds gemiddeld 234 pagina’s bevat, van een AMX-fonds 191 pagina’s en van een AScX-fonds 181 pagina’s. Dit kan korter, bondiger en visueler. Voorkom herhaling en communiceer bepaalde sub-onderwerpen via bijvoorbeeld een informatief filmpje. Leg de focus op het bestuursverslag, de cijfers en de remuneratie, want daar hebben uw lezers de meeste aandacht voor. Integrated reporting en geïntegreerd denken zouden tevens een positief effect en een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de leesbaarheid, omdat hierbij vaak wordt gekozen voor vaste elementen.
Sustainability als onderdeel van integrated reporting
De meeste bedrijven zijn open over hun duurzaamheidsbeleid en besteden er veel aandacht aan in hun jaarverslag. Dit komt doordat steeds meer bedrijven overstappen naar ‘integrated reporting’, waarbij de verslaglegging over duurzaamheid wordt geïntegreerd. Zo worden er vaker materialiteitsmatrixen in jaarverslagen opgenomen en zelfs overzichten van dialogen met belangen- groepen zoals aandeelhouders en werknemers. Dit blijkt uit de bijdrage over sustainability van kennispartner 2BHonest in het trendonderzoek.
Bedrijven gaan verschillend met duurzaamheid in hun jaarverslagen om. Het ene bedrijf volgt de duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties en de ander van de OECD. Ook de gehanteerde rapportage- en meetsystemen lopen uiteen. Integrated reporting is idealiter een belangrijke weerslag van het ‘geïntegreerd denken’ proces: een denkwijze over financiële en sustainability waardecreatie op korte, middellange en lange termijn voor zowel het bedrijf als de maatschappij.
Meer dan de helft integreert
Inmiddels heeft meer dan de helft van de AEX-, AMX- en AScX-bedrijven een geïntegreerd jaarverslag, waarin bedrijven zowel kwalitatief als kwantitatief verantwoording afleggen over hun financiële en sustainability prestaties. 51 procent van de bedrijven had over het boekjaar 2018 een geïntegreerd jaarverslag ten opzichte van 39 procent over het boekjaar 2017. Vooral binnen de sector ‘Consumer Goods’ en ‘Technology’ is een duidelijke stijging te zien. De financiële sector loopt al een aantal jaar vooruit op het gebied van integrated reporting.
Trends
- Steeds meer integrated reporting in plaats van aparte sustainabilityverslagen
- Meer themaspecifieke verslagen
- Voornamelijk bij AEX neemt het aantal bedrijven dat kiest voor assurance toe
- Meer variatie in de mate van assurance, afhankelijk van materialiteit
- Waardecreatiemodel wordt gekoppeld aan SDG’s
- Maatwerk door bedrijfsspecifieke impact kpi’s
Minder sustainability verslagen
Een duidelijke trend: de afname van het aantal afzonderlijke sustainability verslagen. In boekjaar 2018 kiest nog maar 15 procent van de ondernemingen hiervoor. Gezien het toenemend belang van sustainability informatie voor het bedrijfs- resultaat, verwachten wij dat deze trend zich de komende jaren voortzet en nog meer bedrijven overstappen op integrated reporting.
Meer themaspecifieke verslagen
Daarnaast zijn er in de praktijk, in plaats van ‘algemene’ sustainability verslagen, juist meer themaspecifieke verslagen opkomen voor specifieke stakeholdergroepen. Denk hierbij aan de 2018 human rights progress reports van onder andere ABN AMRO, ING en Unilever.
Assurance bij integrated reporting
Meer fondsen, voornamelijk AEX- bedrijven, kiezen voor assurance bij hun sustainability informatie om de kwaliteit en geloofwaardigheid voor stakeholders te vergroten. Bij de AEX-bedrijven zelfs 48 procent. Bij de AMX- en AScX-bedrijven blijft dit percentage nog achter met 24 en 20 procent.
Bij de AMX-bedrijven zien we daarnaast een toename in de mate van zekerheid. Steeds meer AEX-bedrijven kiezen in plaats van een beperkte mate van zekerheid voor een redelijke mate van zekerheid voor de meest materiële sustainability kpi’s. Ondernemingen investeren dus in de betrouwbaarheid van niet-financiële informatie – daar waar het op aan komt. Gezien het toenemend belang van betrouwbare sustainability informatie voor zowel stakeholders als bestuurders, is de verwachting dat zowel het percentage als de mate van assurance zal blijven stijgen de komende jaren.
Waardecreatiemodel: sturing op impact kpi’s
Van alle AEX-, AMX- en AScX-bedrijven heeft iets meer dan de helft een waardecreatiemodel opgenomen. Dit model toont hoe een onderneming verschillende resources (input) inzet en welke waarde dit na productie/dienstverlening voor de verschillende stakeholders creëert (output). Idealiter wordt nagedacht en inzage gegeven in de maatschappelijke impact hiervan op lange termijn. De maatschappelijke impact kan zichtbaar worden gemaakt Steeds meer bedrijven maken hun maatschappelijke impact extra duidelijk door deze te koppelen aan Sustainable Development Goals (SDG’s) waaraan de onderneming zich heeft gecommitteerd; de duurzame mondiale ontwikkelingsdoelstellingen voor 2030 van de Verenigde Naties.
Om te kunnen sturen op maatschappelijke waardecreatie integreert het waardecreatiemodel financiële, sociale en milieuaspecten. Investeerders met een lange-termijnbeleggingshorizon, zoals pensioenfondsen, willen naast financiële informatie ook inzicht of en hoeveel maatschappelijke waarde een bedrijf op de lange termijn creëert.

In de praktijk hanteren veel bedrijven nog generieke sustainability kpi’s, bijvoorbeeld afgeleid van de GRI standards. Het is aan te beelen vanuit het eigen waardecreatiemodel na te denken over sector- en bedrijfsspecifieke impact kpi’s waarop de organisatie echt kan sturen.
Over het onderzoek
BrightStone Group analyseerde voor het onderzoek 70 jaarverslagen. De onderzoekers hadden als peildatum april 2018. Adyen is niet meegenomen omdat dit bedrijf voor het eerst naar de beurs ging. Ook Lucas Bols en Eurocom Properties hebben de onderzoekers links laten liggen. Dat vanwege hun gebroken boekjaar. BrightStone voerde het onderzoek uit samen met haar kennispartner 2BHonest.
Dit artikel is verschenen in cm: 2019, afl. 7
The Finance Academy
Fast close is de snelste manier om de financiële processen in een organisatie te verbeteren. Het resultaat is een snelle, goede en betrouwbare financiële rapportage tegen lagere kosten. In combinatie met dashboards, die de dagelijkse processen inzichtelijk maken, krijgt het management daardoor een goed beeld van de ontwikkelingen en zijn er aan het einde van de maand geen verrassingen meer te verwachten. Over dit onderwerp is daarom een uitgebreide, digitale PE-cursus (2 PE-punten) beschikbaar in The Finance Academy, waarin het stappenplan voor het afsluit- en rapportageproces aan de hand van tientallen tips en voorbeelden verder wordt uitgewerkt. Meer informatie: thefinanceacademy.nl