
De Brexit lijkt op 31 januari 2020 dan toch echt te gaan gebeuren, met een overgangsperiode tot 31 december 2020. Nieuwe handelsafspraken kunnen in de loop van het jaar worden gemaakt. Zeker is dat de Brexit, ongeacht de precieze uitkomst, grote gevolgen zal hebben op de inrichting van de administratie van bedrijven. Daarom is het nuttig om u alvast goed voor te bereiden op de administratieve gevolgen die een Brexit zal hebben. Cm: spreekt Jolina Groenendijk en Martijn Vroom van EY.
Het Verenigd Koninkrijk (VK) bestaat uit Engeland, Wales, Schotland en Noord-Ierland. Zij gaan uit de EU. De EU is een douane-unie. Dat betekent dat alle goederen op dit moment zonder enige formaliteit vrij kunnen bewegen tussen alle landen die daar onderdeel van uitmaken. Als het Britse parlement en het Europese Parlement instemmen met het Brexit-akkoord, treedt het VK per 31 januari 2020 (middernacht Nederlandse tijd) uit de EU. Vanaf dat moment gaat een overgangsfase in werking tot en met 31 december 2020. In deze periode blijven alle EU-regels en wetten voor het VK van kracht. Dat geeft alle partijen tijd om zich voor te bereiden op de nieuwe afspraken die de EU en het VK gaan maken over hun toekomstige relatie na 31 december 2020. Als zowel het VK en de EU ermee instemmen kan deze overgangsperiode eenmalig met twee jaar worden verlengd tot en met 31 december 2022. De Britse premier Johnson heeft echter gezegd dat hij geen verlenging wil.
Aan de export van goederen en diensten naar het Verenigd Koninkrijk verdiende Nederland 25,5 miljard euro in 2018, volgens gegevens van het CBS. Dat is 4 procent meer dan in 2017. Het Verenigd Koninkrijk blijft daarmee na Duitsland de belangrijkste exportbestemming voor Nederland.
Als je tot nu toe alleen maar met transacties binnen de EU te maken gehad hebt, moet je je er nu op voorbereiden dat het Verenigd Koninkrijk straks niet meer bij de EU hoort. Hoe moet je je administratie gaan inrichten als je wil exporteren naar het VK?
Zijn de extra kosten door te belasten?
‘Allereerst krijg je te maken met de douaneaangifte,’ vertelt Jolina Groenendijk. ‘De meeste bedrijven in Nederland huren daar een douane-agent voor in. Dan heb je dus te maken met een extra partij, naast de exporteur. Die douane-agent moet je betalen. Afhankelijk van het product moet je bij invoer vanuit het VK invoerrechten betalen. En bovendien moet je invoer-btw gaan betalen. Die is weliswaar aftrekbaar, maar je moet er wel rekening mee houden. Het brengt dus extra kosten mee. Het is voor de administrateur belangrijk te weten hoe daarmee om te gaan. Niet alleen in het kader van de vastlegging, maar je wil ook van te voren nadenken over de vraag: kunnen we dit doorbelasten aan de klant.’
Capaciteit douane-agenten na Brexit
De Brexit-moeheid slaat toe. Veel bedrijven denken: we zien het wel als het zo ver is. Maar, zegt Groenendijk: ‘We zien nu al dat douane-agenten waarschijnlijk niet de capaciteit hebben om alles aan te kunnen straks. Het kan dus nuttig zijn om nu al extra capaciteit in te huren.’

Zijn uw leveringsvoorwaarden Brexit-proof?
Een ander punt van belang zijn de Incoterms. Oftewel de contracten die je hebt met leveranciers en afnemers in het Verenigd Koninkrijk en de leveringsvoorwaarden die je hebt afgesproken. ‘Daarmee spreek je af wie er verantwoordelijk is voor de in-/uitvoer,’ vertelt Martijn Vroom. ‘Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat je de goederen in het Verenigd Koninkrijk ophaalt. Maar dan ben jij als Nederlands bedrijf verantwoordelijk voor de uitvoeraangifte in het VK. Dat wil je eigenlijk niet. Het kan dan beter zijn om nieuwe contracten af te sluiten. Kijk in ieder geval de huidige afspraken goed na.’
Brexit en belastingen
In ieder geval moet er bij een inkoop van buiten de EU een invoeraangifte worden ingediend. ‘Daar moet allerlei informatie op vermeld worden, waaronder een goederencode. Daar is een uitgebreide lijst van. Afhankelijk van de code wordt bepaald welk percentage invoerrecht van toepassing is,’ vertelt Groenendijk. ‘Afhankelijk van hoe groot je bedrijf is, kun je daar als administrateur mee te maken krijgen. Heel grote bedrijven hebben daar vaak iemand voor, maar bij kleinere bedrijven kan dat bij de administrateur liggen.’
Waar de administrateur in ieder geval mee te maken krijgt is de btw-aangifte. Vroom: ‘Als je momenteel goederen verstuurt naar het Verenigd Koninkrijk dan doe je een intra-EU levering. Ook als je straks gaat uitvoeren naar buiten de EU, zit daar 0 procent btw op. Maar deze uitvoerleveringen moeten wel op een andere manier in de btw-aangifte vermeld worden.
Lees ook: Rijksoverheid biedt extra hulp tegen Brexit-moeheid
Zijn uw facturen Brexit-proof?

Ook de facturen moeten aan een kritische blik onderworpen worden, aldus de Brexit-specialisten. Vroom: ‘Als je goederen levert en er is 0 procent btw van toepassing, dan moet je op je factuur zetten waarom dat zo is. Nu moet je bij een levering aan het Verenigd Koninkrijk vermelden dat het een intra-EU levering is. Straks moet je op de factuur zetten dat het buiten de EU geleverd wordt.’
‘Bij sommige bedrijven worden facturen automatisch gegenereerd. Dan moeten je systemen wel up-to-date zijn,’ vult Groenendijk aan. ‘Als je handmatig facturen maakt, moet je er zelf alert op zijn.’
Vergeet ook de keten niet
Mogelijk komt er straks een soort overgangsperiode om aan beide zeiden van het Kanaal de zaken op orde te krijgen. Mogelijk ook niet. Het zal hoe dan ook de eerste weken, maanden extra tijd kosten om goederen de grens over te krijgen. Vroom: ‘Dat komt afhankelijk van de leveringsvoorwaarden op het bordje van een van beide zakenpartners. Britse bedrijven die nu goederen komen ophalen zullen dat straks ook liever niet meer doen. Daar moet je over onderhandelen. Ook prijzen zullen opnieuw onderhandeld worden.’
Groenendijk: ‘Dat betekent dat je ook last van de Brexit kunt krijgen als je niet zelf zaken doet met het Verenigd Koninkrijk, maar als je in een leveringsketen zit die via het VK loopt. Bijvoorbeeld door vertragingen. Maar ook doordat er iets in alle prijzen gaat veranderen in de hele keten. Je hoeft niet per se zelf de importeur te zijn om daar last van te hebben. Het heeft consequenties voor de hele keten, tot aan de consument toe.’
Levering van diensten
Jolina Groenendijk heeft fiscaal recht gestudeerd en is werkzaam bij EY Belastingadviseurs. Daarnaast is zij eindredacteur van het blad Douane Update. Jolina is gespecialiseerd in douane, exportcontrole en btw voor zover het om intra-EU en internationaal goederenverkeer gaat. Sinds een aantal jaar is het overgrote deel van haar werkzaamheden gerelateerd aan Brexit.
Martijn Vroom heeft fiscaal- en douanerecht gestudeerd. Hij is werkzaam bij EY Belastingadviseurs op de Global Trade afdeling. Sinds enkele jaren heeft hij een focus op Brexit. Hij heeft hier meerdere artikelen over gepubliceerd en is de eerste helft van 2019 werkzaam geweest voor EY UK in London.
In hun sessie op de cm: Nationale Administrateursdag gaan Groenendijk en Vroom niet specifiek in op levering van diensten. Daar zijn ook consequenties, maar minder. Wel raden ze u aan dit nog even goed tegen het licht te houden. Verder merkt Vroom op over werknemersverkeer: ‘Als je werknemers tijdelijk in het Verenigd Koninkrijk gaan werken, check dan van te voren hoe het zit het met de salarissen, premies en dergelijke. Als je je eigen werknemers niet meer kunt faciliteren heb je echt een groot probleem.’
‘Never let a good crisis go to waste’
De boodschap is dus goed te kijken of er handel is met het Verenigd Koninkrijk en wat de huidige status is. Dan kun je inschatten of je straks last van de Brexit zult hebben. En probeer je zo goed mogelijk voor te bereiden.
Vroom: ‘Ook al is de Brexit heel vervelend, het kan nooit kwaad om je facturen, je processen, je afspraken met logistiek dienstverleners en dergelijke eens goed door te lopen en waar nodig aan te scherpen. Zorg in ieder geval dat je zicht hebt op wat er allemaal gebeurt, zodat je niet verrast wordt. Of zoals Churchill zei: Never let a good crisis go to waste.’
Gepubliceerd op 9 november 2019, geactualiseerd op 10 januari 2020.