Wat gebeurt er met loondoorbetaling als een werknemer aan het eind van de vakantie in quarantaine moet omdat hij terugkomt uit een oranje gebied? Moet de werkgever wel of niet het loon doorbetalen?
Tot 1 januari 2020 was het zo dat als een werknemer niet op tijd weer aan het werk kon na een vakantie door bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid, er geen wettelijk recht op loondoorbetaling was: geen werk, geen loon. Dat betekende bijvoorbeeld dat een werknemer extra vakantiedagen moest opnemen of op onbetaald verlof ging. Sinds 1 januari 2020 geldt ‘geen arbeid, wel loon’, wat betekent dat een werknemer in principe recht heeft op loondoorbetaling.
Lees ook: Vakantie en corona: over gele, oranje en rode gebieden
Geen loon bij vakantie oranje gebied
Als een werkgever echter aannemelijk maakt dat het niet aan het werk kunnen in de risicosfeer van de werknemer ligt, is het stoppen van de loondoorbetaling mogelijk gerechtvaardigd. De regel ‘geen arbeid, geen loon’ geldt pas sinds januari, dus er is nog geen jurisprudentie. Maar werkgeversorganisatie AWVN verwacht dat als een werknemer had kunnen weten dat coronabesmetting op het vakantieadres een reëel risico was, een rechter er waarschijnlijk in meegaat dat het stoppen van loondoorbetaling gerechtvaardigd is.
Dat geldt bijvoorbeeld met een vakantie naar een gebied waar code oranje (vakantiereizen afgeraden, alleen noodzakelijke reizen) geldt. Dat is momenteel voor alle gebieden buiten de EU en landen als Zweden, Kroatië, Bulgarije en Roemenië. Na vakantie in oranje gebied, moet een reiziger veertien dagen in thuisquarantaine. Ook kan een huidige geel gebied omslaan naar oranje, zoals nu met enkele regio’s in Spanje en Portugal gebeurt, en het is niet duidelijk wat er gebeurt wanneer daar al signalen voor zijn voordat een werknemer op vakantie gaat.
Lees ook: Corona: dit zijn de financiële regelingen voor ondernemers, bedrijven en zzp’ers (update)
Werknemers per brief op de hoogte stellen
De werkgeversorganisatie raadt aan om werknemers expliciet van deze risico’s op de hoogte te stellen. Een werknemer wiens loon wordt ingehouden zal dit vrijwel zeker aanvechten bij een rechter en het is niet duidelijk hoe deze zal beslissen. AWVN denkt dat het waarschijnlijk is dat een rechter zal oordelen dat het risico bij de werknemer ligt, maar zeker is dat niet. ‘Daarom is het noodzakelijk om uw werknemers vooraf schriftelijk te wijzen op de consequenties die u als werkgever wil verbinden aan het op vakantie gaan naar een land met code geel of rood/oranje en de werknemer vervolgens in quarantaine moet en daardoor (of om andere redenen) zijn arbeid niet kan verrichten.’
Lees ook: Zo werkt het noodfonds overbrugging werkbehoud (NOW 2.0)
Zorgplicht werkgever
Ook is het verstandig om daarin het beleid uit te stippelen. De thuisquarantaine is namelijk een dringend verzoek van de rijksoverheid, maar geen verplichting. Voor werkgevers geldt een zorgplicht, dus om andere werknemers te beschermen, kan het noodzakelijk zijn om reizigers naar oranje of zelfs rode gebieden thuis te houden. Het is ook gerechtvaardigd om een werknemer te vragen of hij of zij naar zo’n gebied is geweest, stelt de organisatie, want het gaat daarbij niet om een medisch gegeven. Zorg wel dat werknemers ook hiervan duidelijk zijn geïnformeerd.
