De pilot van een online portal voor het beoordelen van een arbeidsrelatie is gestart. Hiermee kunnen ondernemers beoordelen of werkzaamheden door een zelfstandige worden uitgevoerd of dat het eigenlijk om een werknemer in loondienst zou moeten gaan.
De komende zes maanden kunnen ondernemers via deze website van de KvK de module anoniem gebruiken. De module is bedoeld als voorlichtingsinstrument en niet om een definitief juridisch uitsluitsel te krijgen over de arbeidsrelatie met een zelfstandige. Na het invullen van een aantal vragen over de opdrachtgever en werknemer, worden invullers gepresenteerd met een drietal mogelijke uitkomsten:
- Opdrachtgeversverklaring: de opdracht kan buiten dienstbetrekking worden verricht (bijvoorbeeld door een zzp‘er).
- Indicatie dienstbetrekking: er zijn sterke aanwijzingen dat er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking.
- Geen oordeel mogelijk: Op grond van de gegeven antwoorden is niet duidelijk of sprake is van werken buiten dienstbetrekking of van werken in dienstbetrekking.
De opdrachtgeversverklaring is eigenlijk de gewenste uitkomst, maar dat antwoord rolt er bij minder dan een kwart van de gevallen uit. Bij ‘geen oordeel mogelijk’ is de arbeidsrelatie nog altijd onduidelijk. Bovendien kunnen aan alle uitkomsten geen rechten worden ontleend, dus de module biedt nog geen zekerheid. ‘Vijfenzeventig tot tachtig procent van de werkgevers nog steeds met de handen in het haar zitten met de huidige wetgeving,’ zei fiscalist Peter Hoogstraten onlangs op de Nationale Administrateursdag.
Meer zekerheid voor opdrachtgevers
Het nieuwe kabinet evalueert de resultaten van deze test naar verwachting deze zomer en besluit dan of de module definitief ingezet gaat worden. Op z’n vroegst zal dat op 1 oktober 2021 gebeuren. Het is dan wel de bedoeling dat de module waar mogelijk meer zekerheid biedt voor opdrachtgevers. Ook wil het kabinet dit jaar een bredere maatschappelijke discussie over welke klussen wel en niet door een zelfstandige uitgevoerd zouden moeten worden.
Het was de bedoeling dit maatschappelijke gesprek al eerder te voeren, bijvoorbeeld gelijklopend met het hoger beroep in de Deliveroo-zaak. Daarbij besliste een rechter in 2019 dat ‘zelfstandige’ maaltijdbezorgers recht hadden op een arbeidsovereenkomst en cao-loon. De coronacrisis zette een streep door de plannen om deze discussie te voeren, maar het kabinet wil vanaf deze maand weer beginnen met het stellen van de vraag: wanneer is er sprake van zelfstandigheid?
