Om jeugdzorg in 2022 goed uit te kunnen voeren, hebben gemeentes 1,9 miljard euro extra nodig. Dat oordeelde een arbitragecommissie vorige week. Het kabinet komt daarom met 1,3 miljard euro extra over de brug.
Gemeenten krijgen de jaarbegroting niet rond vanwege de toegenomen druk op het uitvoeren van zorgtaken. Om acute problemen op te lossen, zegde het kabinet eerder dit voorjaar 613 miljoen euro extra toe. Daar komt nu 1,3 miljard euro bij. Ook erkende het Ministerie van Volksgezondheid eerder dit jaar dat er structurele problemen zijn die het jeugdstelsel onhoudbaar maken en dat hiernaar gekeken moet worden.
Uitvoer jeugdzorg onder druk
Uit de jaarverslagen van jeugdzorginstellingen eind vorig jaar bleek dat bijna een derde van de organisaties die belast zijn met het leveren van jeugdzorg verlies draait. De tarieven die zijn afgesproken met gemeenten zijn niet altijd kostendekkend. Ook is de administratieve last hoog. Vrijwel elke gemeente of regio gebruikt zijn eigen eisen en regels. De toegenomen bureaucratie omtrent aanbestedingen leidt tot hogere kosten voor de jeugdzorg.
Gebrek kostenplanning
Volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) zijn tekorten een gevolg van een gebrek aan kostenplanning van de overheid. Die gooide nieuwe uitvoertaken over de schutting bij gemeenten, zonder dat er naar het werkelijke kostenplaatje was gekeken. De ROB concludeerde dan ook dat er dan wel geld nodig is, maar de structurele oplossing ligt in onderzoek naar de kosten, uitvoeringscriteria en dekking van de kosten door de overheid.
Tekorten begroting
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is blij dat er nu duidelijkheid is voor 2022. Volgens BDO kregen 8 op de 10 gemeenten hun begroting voor 2021 niet rond en ontstonden er alleen maar meer structurele problemen. Die lagen vooral in het sociaal domein, met uitvoertaken voor de Wmo en jeugdzorg. BDO becijferde een tekort van 1,3 miljard euro, het bedrag dat het kabinet nu uittrekt om gemeenten ademruimte te geven.
Onderwerp kabinetsformatie
Ook voor de kabinetsformatie heeft het oordeel van de arbitragecommissie gevolgen. Die stelde dat er miljarden extra nodig zijn voor de jaren tot en met 2029. Het Ministerie van Volksgezondheid en de VNG zeggen in een gezamenlijke verklaring dat dit een ‘zwaarwegende inbreng voor de kabinetsformatie’ is.
