De Europese klimaatregels worden aangescherpt. Onlangs presenteerde de Europse Commissie een nieuw plan om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. Cm: vat samen welke regels impact hebben op ondernemers.

De Europese Commissie (EC) kwam vorige week met een plan om de netto uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 ten opzichte van het niveau van 1990 met minstens 55 procent te verlagen. Het Green Deal-pakket aan maatregelen is aangekondigd als ‘Fit for 55’ en omvat een serie maatregelen om het hoofddoel te halen. Daarmee wordt onder meer het emissiehandelsysteem gewijzigd, CO_2-reductiedoelen van EU-landen aangescherpt en doelen voor duurzame energie verhoogd.

Nederlandse ondernemers zijn overwegend positief over het plan van de EC. Het zorgt namelijk voor minder ongelijkheid tussen landen en sectoren en oneerlijke concurrentie wordt aangepakt en klimaatrisico’s op termijn worden verkleind. Zo zorgt de CO₂-grensheffing ervoor dat er minder concurrentievoordeel te behalen is door milieuvervuilende landen ten opzichte van groenere (en vaak duurdere) productie. Het basisidee van Fit for 55 is om het financieel aantrekkelijker te maken voor bedrijven om groener te produceren door vervuiling prijziger te maken. De energierekening gaat omlaag wanneer diverse initiatieven, bijvoorbeeld door gebouwisolatie, leiden tot beperkter verbruik.

>> Lees ook: Hoogleraar Lückerath: ‘Langetermijnwaardecreatie gaat verder dan praatje voor de bühne’

Energiebelasting

De herziening van de energiebelasting kijkt meer naar de milieueffecten van brandstof en elektriciteit. Bedrijven betalen meer belasting voor energieopwekking die het milieu belasten. Dat moet ertoe leiden dat er meer wordt geïnvesteerd in groene energie, bijvoorbeeld door huizen te bouwen met zonnepanelen. Het wordt financieel onaantrekkelijker om niet met schone energie bezig te zijn. Enkele van de bestaande vrijstellingen, bijvoorbeeld voor de visserij en luchtvaartsector, verdwijnen.

Grensheffing

Nieuw in het pakket maatregelen is een grensheffing voor geïmporteerde goederen van buiten de EU. Nu is het nog zo dat producten van buiten de EU financieel aantrekkelijker zijn, omdat ze aan minder milieueisen hoeven te voldoen. Bijvoorbeeld China heeft hier baat bij. Sectoren die hier hinder van ondervinden, worden daarvoor gecompenseerd. Dat verandert. Onder het Fit for 55-pakket moet er een CO₂-heffing worden betaald over geïmporteerde goederen om het speelveld gelijk te trekken. Dit ‘koolstofgrenscorrectiemechanisme’ moet ook internationale partijen aansporen om stappen in dezelfde richting te zetten.

>> Lees ook: Dit kunnen ondernemingen leren van de natuur

Energie-infrastructuur

In een reactie op de plannen zegt werkgeversorganisatie VNO-NCW dat het aan het nieuwe kabinet is om een duurzame energie-infrastructuur te stimuleren. Dat is ook het doel van de EC. De commissie wil dat de infrastructuur van laadpalen en andere opties voor alternatieve brandstoffen – bijvoorbeeld waterstof-tankstations – wordt uitgebreid. Daarbij wordt de huidige Richtlijn betreffende de uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen uit 2014 vervangen.

Klimaatverandering: kansen en risico's

Lees de longread!

Aanpassingen emmissiehandel

Het systeem voor emmissiehandel, waarbij vervuilende bedrijven rechten om bepaalde hoeveelheden broeikasuitstoot inkopen van niet-vervuilende bedrijven of landen, gaat op de schop. Er komt een lager maximum dat verhandeld mag worden per sector en het jaarlijkse reductiepercentage wordt nog verder verhoogd. De gratis emissierechten voor de luchtvaart worden afgebouwd.

Transport

De EC wil bewerkstelligen dat in 2035 alle nieuw opgeleverde personenauto’s en bestelwagens CO₂-emmissievrij zijn. Alle auto’s die fossiele brandstoffen gebruiken zouden in 2050 verdwenen moeten zijn. Dit heeft gevolgen voor de automotive en logistieke sectoren. Er wordt ook een afzonderlijk nieuw emissiehandelssysteem voor de brandstofdistributie voor wegvervoer en gebouwen opgezet. Ook moet het gebruik van verschillende vervoersvormen ervoor zorgen dat congestie en uitstoot worden verlaagd.

Gebouwen

Kern van het pakket is een grote aanpassing in de Richtlijn betreffende energie-efficiëntie. Belangrijk daarin is dat de vereiste verbeteringen in energiezuinigheid en de daaraan gekoppelde doelen nu bindend zijn. De Richtlijn had als doel om gebouwen 32,5 procent efficiënter om te laten gaan met energie in 2030, maar dat wordt nu 36-39 procent. Drie procent van publieke en private gebouwen in overheidsbezit moeten worden gerenoveerd (bijvoorbeeld om betere isolatie te krijgen) en de totale energiebehoefte moet dalen met 9 procent.