Ook in een beroepszaak is besloten dat het UBO-register voorlopig blijft bestaan. In de loop van 2022 volgt een uitspraak van het Europese Hof van Justitie. De Nederlandse rechters houden het register tot die tijd in stand.
De UBO-registratie vereist dat grootaandeelhouders publiek zijn terug te vinden in het Handelsregister. Door inzichtelijk te maken wie er uiteindelijk aan de touwtjes trekt bij ondernemingen zouden onder meer witwassen en het financieren van terrorisme worden voorkomen. Tegenstanders vinden dat huidige opsporingsmiddelen daar al handvatten voor en dat het register een buitenproportionele inbreuk op de privacy van grootaandeelhouders is.
Voldoen aan antiwitwasrichtlijn
In een eerder kort geding besloot de rechtbank dat buitenwerkingstelling zou betekenen dat Nederland niet meer zou voldoen aan Europese antiwitwasrichtlijn AMLD5. Wel gaf de rechtbank aan dat er voldoende aanleidingen zijn om te kijken naar bijvoorbeeld de wisselwerking met privacyrichtlijn AVG. De Nederlandse regering wilde dat eerder niet doen, omdat beide regelgevingen op Europees niveau zijn besloten en daar al zulke afwegingen zijn gemaakt.
Lees ook: UBO-register: Buitenproportioneel middel tegen witwassen?
Afschermen privégegevens
Privacy First, die de zaak aanhangig maakte, ging daarop in hoger beroep. Volgens het Hof is er een procedure die UBO’s kunnen gebruiken om hun privégegevens af te schermen in het Handelsregister als er hinderlijke gevolgen te merken zijn. De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs concludeerde in augustus dat de opties om gegevens af te schermen onvoldoende zijn. Bovendien wijst de NOB erop dat er binnen Europese regelgeving sprake is van een besloten register en Nederland heeft gekozen voor openbaarheid en dat de wetgever dit onvoldoende heeft getoetst op het recht op privacy.
Het Gerechtshof is een andere mening toebedeeld, onder meer omdat adresinformatie niet beschikbaar is en er eenvoudige manieren zijn om gegevens af te schermen. Bovendien kunnen bestaande rechtspersonen de boot afhouden tot 27 maart 2022 en nog even niet registreren. Volgens het Gerechtshof Den Haag is onvoldoende aannemelijk dat ‘ernstige schade als gevolg van openbaarmaking van de UBO-gegevens dreigt. Nog minder aannemelijk is dat ernstige schade dreigt als gevolg van louter registratie van die gegevens.’
Wachten met registratie
Het wachten is nu op het Europese Hof die zich naar aanleiding van prejudiciële vragen over deze zaak buigt. De advocaat van Privacy First, Otto Volgenant van Boekx Advocaten, verwacht dat het EU-Hof een streep zal zetten door het openbaren van gegevens in het UBO-register. Ook roept hij Nederlandse ondernemingen op om te wachten met registratie tot de beslissing vanuit Luxemburg volgt. ‘Het Nederlandse UBO-register is nog nauwelijks gevuld en ik raad iedereen aan zolang mogelijk te wachten,’ zegt de raadsman.
‘De Nederlandse overheid heeft willekeurig een datum gekozen waarop UBO’s hun gegevens moeten aanleveren, namelijk 27 maart 2022. Het zou verstandig zijn om die einddatum een paar maanden op te schuiven tot na het moment dat het Hof van Justitie van de EU duidelijkheid heeft gegeven. Dat voorkomt een hoop ellende en onnodige kosten.’
