Als professional houd je ontwikkelingen met betrekking tot automatisering in de gaten en weet je dat parate kennis nodig blijft. Interpreteren blijft mensenwerk en je hebt kennis nodig om in te schatten of beweringen lijken te kloppen.
Tijdens de eerste 15 jaar van mijn carrière trad ik op als docent en hoofd financiën bij een ROC, verzorgde ik lessen bedrijfseconomie, statistiek, logistiek, bedrijfsadministratie en marketing voor het NIMA A-diploma. Marketing en finance, een niet veel voorkomende combinatie van disciplines. De gedragsstijlen die marketeers en financieel professionals doorgaans tentoonspreiden verschillen nogal van elkaar. Met aan de ene kant de controller die zoekt naar zekerheden, doorgaans risicomijdend is, minder extravert en voorzichtigheid als leidraad kent. Aan de andere zijde de marketeer, vaker extravert, die overal kansen ziet, vaak minder oog heeft voor bedreigingen, meer geneigd is om resultaten wat rooskleuriger weer te geven en bovendien elke bedreiging ziet als een kans. Natuurlijk zijn we aan het generaliseren, maar herkenbaar is het zeker.
Lees ook: cm: nieuwspanel: De nieuwe financial, duizendpoot of specialist?
Creatieve Destructie
In die periode liep ik de term ‘Creatieve Destructie’ tegen het lijf, een proces van continue innovatie, waarbij succesvolle nieuwe toepassingen de oude vernietigen en vervangen. Ik denk terug aan de conciërge die in de weer was met een stencilmachines, later vervangen door kopieerapparaten. Ooit gaf ik lessen MS-DOS, Wordstar, Wordperfect 4.2, Dbase 3+, Lotus 123, inmiddels ruimschoots voorbijgestreefd door Microsoft Office, Power BI, Robotica, etc. De boekhoudmachine ter grootte van een kerkorgel sjouwden we naar binnen. Er kwam nog meer: Atari spelcomputers, Commodore 64K computers, floppy disks, de komst van internet, cd-roms, dvd’s, apps, gevolgd door de route naar ‘the cloud’. En daar zal het niet mee eindigen. Allemaal tekenen van verbetering en vooruitgang.
Leemtes in de kennis
Als professional houd je die ontwikkelingen in de gaten. Brancheorganisaties zoals NBA, VRC, SRFA en NIRPA dragen er in belangrijke mate aan bij dat financials aangehaakt blijven bij de nieuwe ontwikkelingen d.m.v. registers en de bijbehorende permanente educatie. Haak op tijd aan bij nieuwe ontwikkelingen! Maar soms ontstaan er door vernieuwingen ook leemtes in de kennis. Worden ook alle ‘technische en inhoudelijk’ onderliggende principes vervangen door creatieve destructie of dreigen ze som ook ten onrechte vergeten te worden? Vaak kun je daar toch nog wel eens op teren.
Parate kennis
Met de komst van rekenmachines lijkt parate kennis niet meer zo nodig. Toch is het goed om in te kunnen schatten of een uitkomst uit het systeem wel kan kloppen. Wie herkent er nog of het systeem ‘onzin’ uitkraamt omdat er iets fout ging? Daar heb je dan toch die parate kennis voor nodig. Je kunt als financial waarschijnlijk prima met een geautomatiseerd boekhoudpakket omgaan, maar is boekhoudkundige kennis daarmee overbodig? Diverse accountantskantoren en verschillende financiële detacheerders geven aan dat ‘ze’ niet meer kunnen boekhouden. Het wordt ook verdraaid lastig om cijfers goed te interpreteren als de boekhoudkundige kennis ontbreekt, interpreteren blijft vooralsnog mensenwerk.
Lees ook: cm: nieuwspanel: Goed opgeleide financials zijn belangrijk voor datagedreven werken
Trukendoos
De algemene les: Haak tijdig aan bij nieuwe ontwikkelingen als financial, maar vergeet de historie en achterliggende principes niet! Voor je het weet ben je bezig met een trukendoos maar begrijp je niet meer hoe het resultaat tot stand komt. Het zal niet de eerste keer zijn dat verkeerde analyses worden gemaakt op basis van rapportages die foutief uit de systemen rollen, gebaseerd zijn op verkeerd gecategoriseerde data of gebrek aan ‘business knowledge’.
Wekelijks kijkt een professional uit ons cm: nieuwspanel terug op het nieuws. Deze week: Frank Bakker is directeur bij Markus Verbeek Praehep (MVP), bestuurslid van de SRFA, Voorzitter NGO en Voorzitter VAAC.
