Ter afsluiting van de themaweek Woman Leadership van de NBA sprak Sandra Lutchman met Marlies de Vries, kwartiermaker toekomst accountancysector, over kwaliteit, inclusie en diversiteit. Een vrouw met een belangrijke positie binnen de sector die heel duidelijk haar eigen pad heeft gekozen. ‘Wees veerkrachtig en blijf bij jezelf. Focus op de lange termijn en durf de stap te wagen!’
‘Ik heb een intrinsieke drive om te groeien, om het verschil te maken,’ antwoordt Marlies de Vries op de vraag waarom zij haar carrière buiten de getreden paden zoekt. De Vries werd in april 2020 door toenmalig minister van Financiën Wopke Hoekstra aangewezen als Kwartiermaker Toekomst Accountancysector. Samen met oud ACM-topman Chris Fonteijn moet zij de accountancysector naar een hoger plan tillen. ‘Ik heb een grote vrijheidsdrang, ben graag onafhankelijk. In een accountskantoor komt er een moment dat je gaat nadenken over het partnerschap. Maar ik wilde de vrijheid houden om te doen wat ik wilde. Niet in de vaste structuren te blijven als partner. De angst opzoeken is niet helemaal het goede woord, maar wel duidelijk mijn comfortzone oprekken.’
Wat waren bepalende momenten?
‘Toen ik moeder werd. En dan niet per se in praktisch opzicht, maar je krijgt andere verantwoordelijkheden. Je maakt andere keuzes. En als het dan gaat kriebelen, ga ik in gesprek met de mensen uit mijn inner circle: partner, familie, vrienden. Zo ook toen ik de keuze maakte om de overstap naar Nyenrode te maken. Je twijfelt dan toch over het opgeven van je bonussen en je lease-auto en dergelijke. Maar mijn vader zei: ‘Hou op. Ik denk dat je bij Nyenrode gelukkiger wordt. Dat je je daar verder kunt ontwikkelen.’ Dat heb ik dan even nodig.’
‘Ook toen ik gevraagd werd als lid van de Commissie Toekomst Accountancysector was mijn eerste reactie: ‘Dat komt niet uit. Ik ben nu druk met mijn proefschift. Maar ik ben toch het gesprek aangegaan. Het gaat er ook om met wie je het doet. Tijdens dat gesprek kreeg ik terug: ‘Je wordt ervoor gevraagd, dus we zijn ervan overtuigd dat je het kan.’
Voelt het maken van die stappen nu gemakkelijker?
‘Ik weet nu dat als er een treintje langs komt, dat ik erop durf te springen. Het voelt comfortabeler, maar toch nog steeds wel spannend. Ik ben gepromoveerd en heb mijn baan bij Nyenrode opgezegd. In de kerstvakantie dacht ik toen nog wel even: ‘Wat heb ik gedaan!?’ Maar ik ben vooral heel nieuwsgierig naar wat de toekomst gaat brengen. De onzekerheid wordt niet per se minder, maar anders. Ik ben nog steeds aan het leren hoe ik daarmee om moet gaan.
‘Een rolmodel moet haar eigen worsteling ook erkennen. Dat je ook wel eens genegeerd bent door een gesprekspartner die alleen de mannen aan tafel aansprak. En laat zien dat je daar overheen gegroeid bent’
Welke trein zou je in de toekomst willen pakken?
‘Ik heb dat wel heel duidelijk voor ogen. Maar ik pin het niet vast aan een ‘beroep’, ik wil alles openhouden. Misschien iets binnen bestuurlijk Nederland? Er is zoveel aan de hand in Nederland en in de wereld; ik ben op mijn plaats als ik van betekenis kan zijn en waar ik iets kan veranderen. Ik werk nu aan een veranderprogramma. Dat vind ik heel mooi. Een volgende stap hoeft niet altijd vooruit te zijn, dat kan ook opzij om er daarna weer een aantal vooruit te zetten. Ik hou graag alle opties open om wendbaar en veerkrachtig te blijven. En een beetje onzekerheid houdt je scherp.’
Waar ben je trots op?
‘Ik ben er nu heel trots op dat ik mijn proefschrift heb afgerond. En ook op het rapport dat we als Commissie Toekomst Accountancysector hebben afgeleverd. En eind 2023 zal ik ook heel trots zijn als Chris en ik als kwartiermakers onze slotrapportage hebben opgeleverd. En als we dan echt iets in gang gezet hebben.’
Je bent zelf een vrouw met een belangrijke functie binnen de sector. Hoe kijk je naar rolmodellen?
‘Rolmodellen zijn belangrijk. Maar ze moeten ook laten zien dat het niet alleen rozengeur en maneschijn is. Een rolmodel moet haar eigen worsteling ook erkennen. Dat jij ook wel eens huilend in de file zat omdat je te laat bent voor het kinderdagverblijf. Dat je ook wel eens genegeerd bent door een gesprekspartner die alleen de mannen aan tafel aansprak. En laat zien dat je daar ook overheen gegroeid bent. Mijn oplossing hoeft ook niet de jouwe te zijn. Maar het is wel goed het gesprek hierover aan te gaan. En goed te weten hoe je er zelf in staat.
Vrouwen in de top
Uit het onderzoek naar vrouwen in de top van accountantskantoren blijkt dat er maar 20 procent vrouwen zitten in de top van de top 20 grootste accountantskantoren. En dat bij 70 procent de top zelfs alleen maar uit mannen bestaat. Wat is jouw call to action?
‘Mijn call to action is dat besturen niet meer 70 procent homogeen uit witte mannen moet bestaan. Wat ik daarop vaak terug hoor is ‘de vrouwen zijn er niet’. Of ze kunnen de diversiteit niet vasthouden, wat doorgroei lastig maakt. Daar zijn echt nog grote stappen te zetten. Zoek beter, op een andere manier. En zorg dat je een inclusieve organisatie houdt. Dat mensen zichzelf kunnen blijven.’
Staan mannen anders tegenover partnerschap dan vrouwen?
‘Daar heb ik geen generaliserend antwoord op. Ikzelf had wel de ambitie om het te worden, maar wilde niet de investering erin doen terwijl ik in de rush van mijn leven zat, met drie kleine kinderen.’
Helpen vrouwen in de top elkaar?
‘Volmondig ja. Wel om gezien te worden. In gesprekken wijs ik anderen wel op goede vrouwen die in de markt zijn voor een project of een functie. We zijn als kwartiermakers op zoek naar intermediairs om op bepaalde kritieke momenten mee te kijken in het controleproces. Vrouwen, spring ook op dat treintje!’
Lees ook de andere artikelen naar aanleiding van de Woman Leadership Week:
- Maakt het verschil als er een vrouw aan het roer staat?
- Netwerken loont
- Wees bewust van eigen bias bij beoordeling mannen en vrouwen
- Diversiteit in het jaarverslag: het schiet nog niet op
