Het kabinet wil belastingontwijking via Nederland niet aanpakken via verdere aftrekbeperkingen, omdat dit de complexiteit van het belastingstelsel verhoogt. In plaats daarvan wil het ministerie inzetten op internationale afspraken.
Het ministerie van Financiën constateert dat nieuwe regels die de afgelopen jaren zijn ingevoerd effect sorteren. Volgens het kabinet daalt de geldstroom vanuit Nederland naar landen met een laag belastingtarief. In 2019 was daar nog 38,5 miljard euro mee gemoeid, in 2021 was dat afgenomen naar 6 miljard. Geldstromen van multinationals naar fiscaal aantrekkelijke landen loopt door maatregelen nu veel minder via Nederland.
Bronbelasting
Sinds 2021 is er de bronbelasting op betalingen door een in Nederland gevestigd bedrijf dat betalingen doet aan een entiteit in een fiscaal aantrekkelijk land. Deze maatregel geldt voor geldstromen naar landen met een winstbelastingtarief van minder dan 9 procent en landen die op de Europese lijst van non-coöperatieve landen staan. Dit belastingtarief voor zulke doorstroomvennootschappen is gelijkgesteld aan het hoge tarief van de vennootschapsbelasting. Het gaat nu over rente- en royaltybetalingen, maar in 2024 komt daar belasting op bepaalde dividendbetalingen bij.
Pakket maatregelen
De opgezette fiscale constructies om gebruik te maken van geldstromen via landen met een lage winstbelasting hebben volgens staatssecretaris Van Rij ‘geen belastingontwijkend karakter meer’ en daarmee heeft de nieuwe maatregel zijn doel bereikt. Ook fiscale wijzigingen als het aanpassen van de schijfgrens van het Vpb-tarief, de Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel en de tweede EU-richtlijn anti-belastingontwijking (ATAD) helpen om de belastingontwijking via Nederland aan te pakken. ‘Voor sommige maatregelen is het nog te vroeg om conclusies te trekken over de effecten ervan. Daarom zal het kabinet de ontwikkelingen in de gaten blijven houden,’ schrijft van Rij in een Kamerbrief.
Complexiteit stelsel
De Adviescommissie belastingheffing van multinationals doet, na een eerder een rapport in 2020 te hebben uitgebracht, momenteel verder onderzoek naar permanent verlieslatende ondernemingen in de vennootschapsbelasting en naar de verschillen tussen fiscale en commerciële winstbepaling bij multinationals. Staatssecretaris van Rij is voornemens om later dit jaar conclusies hierover naar de Tweede Kamer te sturen. Het ministerie van Financiën voelt niet veel voor verdere aftrekbeperkingen, omdat dit de complexiteit van het stelsel verhoogt, terwijl het kabinet juist stuurt op vereenvoudiging van het belastingstelsel.
Aanpak brievenbusfirma’s
Het kabinet wil daarom vanaf nu belastingontwijking vooral aanpakken via internationale maatregelen, met het nieuwe wereldwijde minimumtarief van 15 procent en een voorstel van de Europese Commissie om misbruik van doorstroomvennootschappen tegen te gaan. Dat moet, naast de nieuwe dividendbelasting en de reeds ingevoerde bronbelasting, Nederland mindere aantrekkelijk maken voor brievenbusfirma’s.
