‘Onze ‘klanten’ hebben steeds minder begrip voor onze vaktechniek,’ aldus Roderik Meeder (Nyenrode). Hoe overtuigt u dan nog? ‘Impact hebben gaat altijd over een beweging veroorzaken bij uw ‘klanten’, maar is alleen mogelijk als u zelf eerst beweegt.’
‘Financials – accountants nog iets meer dan controllers – zijn opgevoed met de gedachte dat men de ‘waarheid’ moet weergeven. Als je management accounting doet, moet je de juiste informatie hebben als basis voor managementbeslissingen. Maar,’ zegt drs. Roderik Meeder RA, manager group reporting bij Rabobank, docent Organisational Behavior & Professional Judgement aan Business Universiteit Nyenrode en docent bij de collegereeks Accountancy & Controlling van cm: en Nyenrode, ‘je kunt ook op een andere manier naar dingen kijken. Ik heb ook in de commercie gewerkt en dus aan de andere kant van de tafel gezeten. Wat ik zie, is dat bij financials vaak een stukje agility ontbreekt. Beweegbaarheid, mee kunnen denken. Zij zitten vaak vast in regels en systemen.’
In de gesprekken die accountants of controllers hebben ligt de impact vaak te laag, vertelt Meeder. ‘Hun verhaal wordt bijna onbegrijpelijk gevonden.’ Maar hoe krijg je dan wel impact?
Noem het nooit soft controls
‘Allereerst,’ zegt Meeder, ‘noem het nooit soft controls. Het eerste wat je omgeving dan doet is de luiken neerlaten. Wanneer je tegen mensen buiten ons vakgebied praat over soft controls, dan denken ze dat je hun gedrag wil gaan beïnvloeden. En ja, je hebt dan wel impact, maar niet de impact die je wil hebben.’
MCA-rapport
‘Onlangs heeft de Monitoring commissie accountancy haar eindrapport uitgebracht,’ zegt Meeder. ‘De commissie geeft daarin heel mooi inzicht in wat een organisatie is, in wat wel en wat niet werkt. Wat kun je doen als je een organisatie in beweging wil krijgen?’
Vooringenomenheid
Hoe kun je interventies in gang zetten. Vaak heb je toch een boodschap dat iets niet in orde is. Hoe breng je die over? Meeder: ‘Stel je doet een onderzoek. Je kijkt naar wat er gebeurt. Zou het fraude zijn? Wat je mensen dan ziet doen is gesloten vragen stellen. Daar is een logische verklaring voor,’ vervolgt hij. ‘Maar doordat je al vooringenomen bent, gaan je vragen een bepaalde kant op. Als je open, verkennende vragen stelt, krijg je veel meer en vaak ook beter informatie. En dán heb je dus ook impact.’
Heb je weleens iets gegeten waar je ziek van werd?
Meeder laat zien hoe dat gaat met een simpel voorbeeld. ‘Stel je hebt ooit iets gegeten waar je ziek van bent geworden. Dat heeft iedereen weleens meegemaakt, vaak heel lang geleden. Er is geen enkele reden dat je van het eten ervan een volgende keer weer ziek zou worden. En toch heb je vaak enige vooringenomenheid tegen dat soort eten.’
Omgaan met vooringenomenheid
‘Gegeven de aard van hun opleiding hebben controllers en accountants allemaal weleens zoiets meegemaakt, waarbij iets een bepaalde kant op ging. Daarmee hebben zij ook vooringenomenheid opgebouwd,’ vervolgt Meeder. ‘Het is je kracht dat je die opleiding hebt, maar die vooringenomenheid beperkt ook je impact.’
Er is wel wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt welke onderhandelingstechnieken wel of niet werken als je met je externe accountant te maken hebt. Ook daar zie je sommige technieken goed werken en andere niet. En ook daar zie je een stukje vooringenomenheid. Vooringenomenheid waar je soms ook gebruik van kan maken.’
Hoe trap je het gaspedaal in?
‘Ook voor de controller is het relevant om te weten hoe je het gaspedaal van de business in kunt trappen’, betoogt Meeder. ‘Dat zijn dezelfde mechanismen. Wanneer heb je voor het laatst met de commercieel directeur om tafel gezeten? En hoe krijg je die mee?’
Meeder heeft zelf ook klantenwerk gedaan en spreekt de taal van de commercie. Hoe ga je daarmee om? Dat blijkt toch vaak lastig voor de controller. Hij schetst een voorbeeld. ‘Stel je bent controller en komt bij de commercieel manager. Je zegt: ‘Ik heb gezien dat de cijfers achterblijven. Ik heb het uitgezocht en ik zie dat de verkoop met 12 procent daalt. Wat is er aan de hand?’
In 80 procent van de gevallen zegt die commercieel manager dan iets als: ‘Ja, dat zijn jouw cijfers. Ik heb zelf ook systeempje waarin ik het bijhoudt en het is volgens mij 8 procent. Zoek dat maar eens uit.’ En die controller gaat dan weg. (…) Die gaat weg! Je zou dan iets moeten zeggen als: ‘Of het nu 8 of 12 procent is, de trend is al maanden dalende. Wat is er aan de hand? Leg het maar eens uit.’ Dan heb je impact.’
Toekomst centraal in collegereeks Accountancy & Controlling
In een reeks van 6 colleges wordt u helemaal bijgepraat over de ontwikkelingen op het gebied van accountancy & controlling. Deskundige docenten brengen u vanuit hun verschillende disciplines in kort tijdsbestek volledig op de hoogte en geven u handvatten om zelf aan de slag te gaan. Drs. Roderik Meeder is docent van het college Leiderschap in accountancy en controlling. Zijn college gaat over impact hebben bij complexe zaken en/of dilemma’s. ‘Impact hebben gaat altijd over een beweging veroorzaken bij uw ‘klanten’, maar is alleen mogelijk als u zelf eerst beweegt.’ Tijdens dit college gaat u leren hoe zelf als eerste te bewegen om daarmee uw impact te vergroten.
