UWV verwacht dat de WIA-instroom door coronabesmettingen dit jaar niet veel hoger zal zijn dan in 2021, gebaseerd op cijfers van het eerste halfjaar. Wel stijgt het aantal WIA-uitkeringen, wat te maken heeft met instromers vanuit de Ziektewet die geen werkgever meer hebben en bijvoorbeeld een WW-uitkering ontvingen.
Bij zogeheten ‘vangnetters’ gaat het om mensen die gebruikmaken van het vangnet van de Ziektewet omdat ze geen eigen werkgever meer hebben. Bijvoorbeeld mensen die ziek werden vanuit de WW of waarbij het tijdelijke contract afliep terwijl ze ziek waren. Vangnetters vormen een aanzienlijk deel van de WIA-instroom: van de 55.400 WIA-instromers uit 2021 waren er 26.500 (48 procent) afkomstig uit het vangnet van de Ziektewet.
Instroom door long covid
De instroom door corona is naar verwachting dit jaar niet groter dan in 2021, meent UWV. De eerste coronadiagnoses stammen van februari 2020. Het duurt 104 weken voor langdurig zieke werknemers, bijvoorbeeld door de effecten van long covid, de WIA instromen. In januari zag de uitkeringsinstantie de eerste claimbeslissingen van mensen die primair vanwege corona ziek werden en langdurige klachten ontwikkelden. In die maand verdubbelde het aantal beoordeling met corona als diagnose.
300 corona-instromers
In de twee maanden daarna bleef dat doorstijgen, maar de afgelopen maanden ziet het UWV een daling. De uitkeringsinstantie vermoedt dat dat komt omdat de eerste diagnoses vooral plaatsvonden in een tijd dat we nog weinig wisten over de behandeling van Covid-19. In een grove schatting komt UWV voor dit jaar uit op zo’n 300 extra instromers als gevolg van corona.
Nevendiagnose
In veel gevallen was de coronadiagnose een nevendiagnose, wat inhoudt dat deze mensen ook zonder corona in de WIA terecht waren gekomen. ‘In 2021 was corona in bijna een kwart van de gevallen de hoofddiagnose, dus bij ongeveer 120 toekenningen. Bij de overige 350 toekenningen was het een nevendiagnose. We concluderen daarmee dat corona in 2021 tot minimaal 120 WIA-toekenningen heeft geleid en maximaal tot 470, waarvan grofweg een derde een vangnetter betreft en twee derde een werknemer.’
Waarom meer vangnetters
Ook kreeg naar verhouding een kleiner deel van de mensen in 2019 een eerstejaars Ziektewet-beoordeling. Daarnaast is de uitstroom relatief laag. ‘De combinatie van langere verzuimduren en relatief minder eerstejaars Ziektewet-beoordelingen verklaart voor een belangrijk deel waarom in 2021 zoveel meer vangnetters de WIA instromen, dan in het jaar daarvoor. Een klein deel van de stijging komt voort uit de groei van het doelgroepregister en uit corona als nieuwe ziekteoorzaak,’ staat te lezen in het rapport ‘Extra WIA-stijging 2021’. De uitkeringsinstantie verwacht dat al met al de instroom in 2022 niet of niet veel hoger zal uitkomen dan vorig jaar.
