Met de komst van de Miljoenennota 2023 is ook het een en ander bekend geworden over subsidies, bijvoorbeeld de in de Troonrede beloofde subsidies om verduurzaming te stimuleren. Dit zijn de belangrijkste subsidienieuwtjes.
WBSO-budget verhoogd
Er worden in 2023 geen grondslagaanpassingen van de WBSO voorgesteld. Ten aanzien van het budget zijn er wel ontwikkelingen: het totale beschikbare budget voor 2023 bedraagt 1370 miljoen euro (34 miljoen meer dan voor 2022). Dit bestaat uit het ‘vaste’ budget voor de WBSO van 1281 miljoen euro, de 27 miljoen die meegenomen is uit vorig jaar en 62 miljoen resterend uit een enveloppe als gevolg van onderuitputtingen uit het verleden.
Lees ook: 6 aandachtspunten voor verplichtingen bij WBSO-subsidie
EIA- en MIA-budgetten omhoog
Om bedrijven een extra steun in de rug te geven en vanwege de grotere vraag, verhoogt het kabinet het budget voor de Energie-investeringsaftrek (EIA) en de Milieu-investeringsaftrek (MIA) structureel met respectievelijk 100 miljoen en 50 miljoen euro per jaar vanaf 2023. Het extra budget is voornamelijk nodig om ervoor te zorgen dat de bestaande bedrijfsmiddelen gestimuleerd kunnen blijven.
Op dit moment worden de EIA en de MIA geëvalueerd. Deze evaluaties zullen begin 2023 worden afgerond. Als de evaluaties inzichten verschaffen over een aangepaste maar mogelijk doelmatigere budgetverdeling, zal het kabinet de budgetverdeling met ingang van 2024 heroverwegen.
SDE++ aangepast
De Stimuleringsregeling duurzame energieproductie en klimaattransitie (SDE++) wordt – zoals al eerder aangekondigd – vanaf 2023 aangepast door het plaatsen van zogeheten hekjes. Een hekje zorgt ervoor dat technieken met een hogere subsidie-intensiteit eerder aan bod komen, doordat voor technieken binnen een hekje budget wordt gereserveerd. Hierbij wordt gewerkt met een budget voor de domeinen waar zich nu knelpunten bevinden: lage-temperatuurwarmte, hoge-temperatuurwarmte en moleculen (onder andere groen gas, geavanceerde hernieuwbare brandstoffen en waterstofproductie). Voor elk van deze domeinen wordt een budget van 750 miljoen euro gereserveerd bij een referentie-openstellingsbudget van 5 miljard. Voor CO2-afvang, -opslag of gebruik (CCS/CCU) en hernieuwbare elektriciteit wordt geen budget gereserveerd.
Daarnaast wordt binnen de hekjes de maximale subsidie-intensiteit verhoogd van 300 per ton CO2 naar 400 euro per ton CO2, om meer ruimte te creëren voor technieken met een hogere subsidie-intensiteit (zoals aquathermie, zonthermie en restwarmte).
Lees ook: Zo verandert stimuleringsregeling SDE++ in 2023
ISDE-budget omhoog
Om een extra impuls te geven aan isolatiemaatregelen in de gebouwde omgeving, wordt vanuit het Klimaatfonds 100 miljoen euro toegevoegd aan het voor 2023 beschikbare budget voor de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE).
Nieuwe TSE-openstellingen
In 2023 zijn binnen de regeling Topsector energieprojecten (TOPENERGIE, ook TSE genoemd) nieuwe openstellingen voorzien van de regelingen MOOI, HER+ en DEI+.
VEKI geïntensiveerd
De regeling Versnelde klimaatinvesteringen in de industrie (VKII, ook VEKI genoemd) wordt in 2023 voortgezet en geïntensiveerd, gevoed met 28 miljoen euro extra uit het Klimaatfonds.
NIKI voor het eerst open
In 2023 wordt naar verwachting voor het eerst de nieuwe Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie (NIKI) opengesteld, mede ten behoeve van de in het Coalitieakkoord afgesproken maatwerkaanpak voor de 10 tot 20 grootste uitstoters, gevoed met middelen uit het Klimaatfonds.
De NIKI is gericht op grotere CO2-reducerende projecten met alternatieve technologie die niet in de bestaande regelingen passen, vaak vanwege het unieke karakter. Projecten die net als bij de SDE++-regeling ook operationele ondersteuning nodig hebben, zoals elektrisch kraken of groene chemie.
Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten (MIW)
Vanuit het Klimaatfonds wordt verder 200 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten (MIW). Doel van deze nieuwe regeling – die zich nog in de verkennende fase bevindt – is het stimuleren van de aanleg van warmtenetten in de gebouwde omgeving. Het is de bedoeling dat op grond van de MIW subsidie (eventueel in combinatie met een lening of garantie) kan worden verstrekt voor de investeringskosten van warmtenetten.
300 miljoen voor Nationaal Isolatieprogramma
Om (kwetsbare) huishoudens te ondersteunen bij het nemen van energiebesparende maatregelen stelt het kabinet in 2023 en 2024 in totaal 300 miljoen euro beschikbaar voor het Nationaal Isolatieprogramma (NIP). Vanaf 2023 kunnen gemeenten plannen indienen voor de lokale aanpak (actielijn 1) van het NIP. Deze maatregel is een stap naar een meer fundamentele en structurele aanpak van grootschalige isolatie via het NIP.
Nieuw programma voor lokale warmtetransitie
Het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) en het Expertise Centrum Warmte (ECW) gaan in 2023 over in het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW). Dit programma ondersteunt gemeenten in de volle breedte van de warmtetransitie in de gebouwde omgeving. Onderdeel van het NPLW is een regionale ondersteuningsstructuur, die vanaf 2023 operationeel zal zijn.
Derde ronde Nationaal Groeifonds
De voorbereiding voor de derde investeringsronde van het Nationaal Groeifonds is gestart en de verwachting is dat nieuwe voorstellen voor de Subsidieregeling Nationaal groeifonds (SNG) in het eerste kwartaal van 2023 kunnen worden ingediend.
Groenvermogen van de Nederlandse economie
Het Nationaal Groeifonds-project Groenvermogen van de Nederlandse economie (GroenvermogenNL) investeert in een groen-waterstof-ecosysteem. Het doel van het project is om toepassingen van groene waterstof en groene chemie in onder andere de chemie, transport en zware industrie versneld mogelijk te maken door innovatie en kostenreductie.
In 2022 gaan alle onderdelen van GroenvermogenNL van start, waaronder een regeling voor kleinschalige demonstratieprojecten, een R&D-programma via sandpit-procedures en een human capital-programma ((HCA). In 2023 volgt naar verwachting een openstelling van de tender (500 miljoen euro, maximaal 125 miljoen per project) voor opschaling en grootschalige toepassing.
Circulaire economie
De subsidieregeling voor circulaire ketenprojecten – onderdeel van de Subsidieregeling circulaire economie (SCE) – wordt uitgebreid naar grotere ketendoorbraakprojecten. Daarnaast wordt in 2023 gestart met een mkb-stimuleringsprogramma voor de ontwikkeling en opschaling van recycling.
Verduurzaming koopwoningen
Met de Subsidieregeling energiebesparing eigen huis (SEEH) kunnen VvE’s hun appartementen en woningen verduurzamen. Vanaf 1 januari 2023 kunnen VvE’s deze subsidie ook ontvangen als zij één isolatiemaatregel nemen. Tot nu toe kon dat bij minimaal twee maatregelen. Verder gaat de subsidie voor warmte-opties gericht op VvE’s per 1 januari 2023 uit de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) over naar de SEEH. Hierdoor wordt de SEEH de centrale regeling voor VvE’s. Dit zal het proces van aanvragen en uitvoeren van maatregelen versimpelen en versoepelen. Individuele woningeigenaren kunnen voor verduurzaming gebruik maken van de ISDE.
Verduurzaming huurwoningen
Om de verduurzaming van huurwoningen te stimuleren worden in 2023 diverse regelingen aangepast of voortgezet.
- om opschaling bij verduurzaming van (huur)woningen te bevorderen, wordt de Subsidieregeling Renovatieversneller (SRV) aangepast naar een subsidieregeling voor zowel de procesondersteuning als voor vraag- en aanbodbundeling van marktpartijen die op grote schaal willen renoveren;
- de Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH) wordt vereenvoudigd om deze voor corporaties of gemengde VvE’s gemakkelijker te maken;
- de Regeling Vermindering Verhuurderheffing (RVV-V) vervalt per 2023: een heffingsvermindering is niet meer aan de orde als de verhuurderheffing wordt afgeschaft.
Openstelling groen-economisch herstel
Eind 2021/begin 2022 zijn de regeling Investeren in groen-economisch herstel (GEH) en de regeling Samenwerken aan groen-economisch herstel (SGEH) opengesteld. Vanwege de enorme belangstelling – in het bijzonder voor de investeringsregeling – worden in het najaar van 2022 vergelijkbare regelingen opengesteld onder de geldende POP3+-subsidievoorwaarden. Dit houdt in dat een subsidiepercentage van 40 procent zal worden toegepast.
Verduurzaming veehouderij
Voor de verduurzaming van de veehouderij blijven bestaande instrumenten beschikbaar. Voor technische innovatie worden onderdelen van de regeling Brongerichte verduurzaming van stallen en managementmaatregelen (SBV) opengesteld, waarvoor in 2023 circa 29 miljoen euro beschikbaar komt.
In 2023 wordt ook de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (LBV) opengesteld. Deze nieuwe regeling biedt veehouders een subsidie om hun veehouderijlocatie of bedrijf op vrijwillige basis te beëindigen. Doel van de regeling is om een blijvende reductie van stikstofdepositie op stikstofgevoelige en overbelaste Natura 2000-gebieden in Nederland te realiseren. Voor de regeling is in 2023 circa 104 miljoen euro beschikbaar.
Verduurzaming glastuinbouw
In 2023 komt er circa 36 miljoen euro beschikbaar ten behoeve van de regeling Energie-efficiëntie glastuinbouw (EEHEGL) en 6 miljoen euro voor de regeling Marktintroductie van energie-innovaties (MEI).
Nieuwe ‘mestregeling’
In 2023 zal naar verwachting de nieuwe subsidieregeling kunstmestvervanging en mestverwerking worden opengesteld met een budget van 6 miljoen euro. Het betreft een subsidieregeling voor de verwerkingsinstallaties die mest tot stikstof mestproducten verwerken en daarmee stikstof kunstmest vervangen.
STAP voor praktisch geschoolden
Vanaf 2023 worden de additionele middelen uit het coalitieakkoord (125 miljoen euro per jaar tot en met 2026) binnen de Subsidieregeling STAP-budget (Stimulering Arbeidsmarktpositie) ingezet als compartiment voor de doelgroep praktisch geschoolden (tot en met mbo-4). Hierdoor kunnen de middelen op korte termijn – en toch haalbaar voor de uitvoering – voor deze groep worden gereserveerd. Daardoor wordt het STAP-budget voor deze groep beter toegankelijk en kunnen meer maximaal mbo-4 opgeleiden extra scholing volgen.
Minder budget voor praktijkleren
In 2023 daalt het bedrag dat beschikbaar is voor de Subsidieregeling praktijkleren (PRAKTIJKLEREN). De tijdelijke middelen die in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs en de Aanpak Jeugdwerkloosheid in 2021 en 2022 aan de regeling toegevoegd zijn, lopen namelijk af.
Aftopping 30%-regeling
De Regeling extraterritoriale kosten voor ingekomen werknemers (EKIW), ook bekend als de 30%-regeling, wordt per 1 januari 2024 beperkt tot de zogenoemde Balkenende-norm. In 2022 bedraagt deze norm 216.000 euro op jaarbasis. Door deze aftopping mag dan binnen de 30%-regeling nog maximaal € 64.800 (30 procent van 216.000 euro) onbelast worden vergoed.
Loonkostenvoordelen gewijzigd
Het kabinet heeft een wetsvoorstel in voorbereiding waarin enkele wijzigingen in de systematiek van de Loonkostenvoordelen (LKV’s) worden voorgesteld. Voor de LKV’s wordt mogelijk gemaakt dat een nieuwe werkgever LKV kan ontvangen voor een werkgever die eerder een doelgroepverklaring heeft ontvangen waarvan de looptijd nog niet is verstreken. De voorwaarden van het LKV Herplaatsen Arbeidsgehandicapten worden gewijzigd, waardoor werkgevers vaker aanspraak kunnen gaan maken op dit LKV.
Ondersteuning van kwetsbare jongeren naar werk
Gemeenten krijgen in 2023 8 miljoen euro voor het ondersteunen naar werk van schoolverlaters met een structurele achterstand op de arbeidsmarkt. Het gaat om jongeren zonder startkwalificatie uit het praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs of door voortijdige schooluitval en jongeren uit het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) met nadruk op niveau 1/entree en 2 in de beroepsopleidende leerweg. Doel is in onderlinge samenwerking met de school en de regionale meld- en coördinatiefunctie te zorgen voor een sluitende, integrale aanpak van school naar vervolgonderwijs of werk en bij uitval weer terug naar school of werk.
Specifieke uitkering huisvesting noodlocaties PO en VO
Om de duizenden Oekraïense kinderen die naar Nederland zijn gekomen onderwijs te geven, is er extra schoolruimte nodig. Voor 2023 is er circa 159 miljoen euro (voor primair onderwijs) en 159 miljoen euro (voor voortgezet onderwijs) beschikbaar gesteld om hierin te voorzien. Het plan is om de middelen via een nieuwe specifieke uitkering aan gemeenten te verstrekken.
Specifieke uitkering ‘Brede impuls combinatie-functies’
Er worden structurele middelen ter beschikking gesteld ten behoeve van de ‘Brede impuls combinatie-functies’ via een nieuwe specifieke uitkering. Het doel van deze impuls is om onder andere sport-, beweeg- en cultuuronderwijs op en rond scholen te versterken.
Auteur: Redactie Vindsubsidies.nl
