
Hoewel we leren vaak op dezelfde manier benaderen, is niet elke vaardigheid op dezelfde manier te leren. Skills worden op verschillende manieren geleerd. Hoe maakt u onderscheid en herkent u welk type vaardigheid u wilt ontwikkelen?
Het is best schokkend hoezeer we ‘leren’ vanuit één uniforme werkwijze benaderen. Vraag een gemiddelde manager hoe deze verwacht dat nieuwe vaardigheden in hun teams ontwikkeld moeten worden dan gaat het antwoord vaak niet dieper dan ‘Ervoor gaan zitten – en het dan doen.’ Of het nu gaat om een nieuwe taal of een eigen maken van een RPA-systeem. Het gaat altijd om ‘uren maken’. Inmiddels is onderzoek naar didactische technieken in denken in onderwijsfabrieken ver voorbij en is hier juist in uw werk veel mee te winnen.
Start met het type vaardigheid
Een vraag die te weinig gesteld wordt – zelfs door HR-afdelingen – is de vraag ‘Wat voor type vaardigheid ontwikkelen we?’ Zo is er een onderscheid te maken tussen een technische skill of een power skill. Hoe herkent u het verschil?
Technische vaardigheden zijn nodig voor acties die correct en consistent uitgevoerd worden. Ze hebben vaak één pad tot één ideaal resultaat. Het doel is vaak om regelmatig en voorspelbaar tot een vergelijkbaar resultaat te komen. U komt deze vaardigheden vaak in de sport tegen. Met golf een bal van de tee-box afslaan. Een tennisser die een service maakt. Maar ook een muzikant die een specifiek akkoord aanslaat of een kind dat simpele sommen maakt of leert lezen. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van automatisme.
Het beste ontwikkel je dit soort vaardigheden door de vaardigheid op te delen in afzonderlijke stappen en deze elk minutieus te oefenen tot in de perfectie. Essentieel is dat u het vanaf het begin goed hebt en niet aanklooit. Het repareren van verkeerd aangeleerde gewoonten is vaak veel lastiger. Zo verdienen golfpro’s een goede boterham aan het afleren van verkeerd ingesleten golfslagen.
Andere skills, andere aanpak.
Power skills daarentegen zijn juist enorm flexibel. Bij deze vaardigheden gaat het juist om het inspelen op de situatie. Het herkennen van patronen en het ontwikkelen van het inzicht om daarnaar te handelen leidt tot talloze kleine keuzes die leiden tot een passende actie voor die situatie. Denk aan een voetballer die een gat in de verdediging herkent of zelfs afdwingt. Een ceo die ‘de onderliggende onuitgesproken spanning aanvoelt’ bij een onderhandeling en besluit samen te gaan lunchen in een andere setting. Het gaat bij deze power skills om het aanvoelen, herkennen en reageren.
De ontwikkeling van deze vaardigheden vergt een fundamenteel andere aanpak. Bij deze type vaardigheden draait het juist wel om het ‘aanklooien’. Zij het intentioneel. Het gaat om het ontwikkelen van ervaringen. Breng uzelf in aanraking met zoveel mogelijk verschillende situaties en reflecteer hierop. Zo bouwt u sneller de mentale frameworks om beter te reageren als het moment daar is.
De kunst is te beseffen dat een nieuwe vaardigheid vaak beide elementen. Zo vergt het inrichten van een nieuwe robic process automation systeem weliswaar specifieke technische skills voor het ontwerpen van deze virtuele robots. Het inzicht in de werking van deze robots in uw organisatie vergt daarentegen een inzicht die u niet aan het toeval wil overlaten.
Auteur: Job ten Bosch, managing director van Debatrix
Dit artikel is verschenen in cm: 2022, afl. 7.
Lees hier meer artikelen uit de rubriek Persoonlijke effectiviteit