De krapte op de arbeidsmarkt noopt bedrijven ertoe om arbeidsduurverlening terug te brengen bij cao-onderhandelingen. Daarmee wordt de koopkracht van werknemers volgens werkgeversorganisaties opgevijzeld en wordt de werkdruk beheersbaar.
De werkdruk en de krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor problemen in onder meer de zorg, het openbaar vervoer en onderwijs, met uitval die leidt tot meer uitval. ‘We zien en ervaren allemaal dat het op steeds meer plaatsen vastloopt,’ zeggen VNO-NCW, AWVN en MKB-Nederland. ‘Het kabinet heeft concrete plannen aangekondigd om de krapte aan te pakken, maar die bieden op korte termijn nog te weinig soelaas. Daarom zijn nieuwe onconventionele oplossingen nodig, zoals arbeidsduurverlenging.’
Meer voltijd
De ondernemersorganisaties hebben de afgelopen maanden overlegd over de aanpak van de arbeidskrapte en menen dat dit niet alleen een kwestie is van overheidsmaatregelen, maar ook dat bedrijven en personeel zelf aan zet zijn. Dat heeft een actieplan opgeleverd. Een oplossing die al eerder werd aangedragen was om deeltijders te stimuleren meer uren te werken. Volgens het CBS telt Nederland 1,1 miljoen deeltijders en een deel daarvan geeft volgens DNB aan wel meer te willen werken.
Zoals het er nu voorstaat, is meer uren werken voor veel mensen financieel onaantrekkelijk, dus hier is het kabinet aan zet om ervoor te zorgen dat meer werken ook inderdaad meer loont. Het vorige kabinet kondigde al aan meer in te zetten op het stimuleren van deeltijders om meer te werken, onder meer door kinderopvang niet meer inkomensafhankelijk te maken, zodat de prikkel om meer te werken niet wordt weggenomen door stijgende opvangkosten. Ook wordt het minimumloon in 2023 met 10 procent verhoogd, moet de belastingdruk voor werkenden omlaag en moet de marginale druk omlaag.
Lees ook: 5 manieren om de arbeidskrapte aan te pakken
Verlofdagen inruilen voor geld
Een oplossing volgens werkgevers is om mensen te stimuleren hun extra verlofdagen om te zetten in extra geld. Bijvoorbeeld door het salaris te verhogen in ruil voor verlaging van het aantal verlofdagen. Of door niet opgenomen verlofdagen aan het eind van het jaar direct uit te keren, in plaats van dat ze kunnen worden meegenomen naar het volgende jaar.
Volgens de werkgeversorganisaties kunnen zo bedrijven in de cao-gesprekken zelf ook dingen doen om de krapte aan te pakken en om het aantrekkelijk te maken meer uren te werken. ‘Denk bijvoorbeeld aan een bijdrage in de extra kinderopvangkosten, een hoger netto loon zolang de medewerker langer werkt en meer zeggenschap over werktijden en roosters,’ melden de organisaties. ‘Ga in elk geval in gesprek om na te gaan wat mensen nodig hebben. Ook extra verlof omzetten naar extra salaris kan zeker in deze tijd helpen.’
40-urige werkweek
‘Arbeidsduurverlenging doet meer voor de inkomenspositie van werkenden dan contractloonstijgingen, al stijgen die natuurlijk ook. Het zou in het cao-overleg bijvoorbeeld kunnen gaan over een terugkeer naar de 40-urige werkweek en over bijvoorbeeld minder adv-dagen. Zo krijg je geld voor tijd en verminderen we de werkdruk voor alle werkenden als geheel. Onze oproep geldt niet voor iedereen en overal. Per sector zal verschillen wat nodig is. In sommige sectoren, zoals de zorg, kunnen een paar uur meer al een groot verschil maken.’
