
De Europese Centrale Bank heeft de rente opnieuw verhoogd, maar minder sterk als de vorige keren. De rente moest aanvankelijk vlug omhoog, maar nu wordt de centrale bank wat voorzichtiger. De rente is met 25 basispunten gestegen.
De beleidsrente stond na de laatste verhoging op 3 procent en met de nieuwe stap dus 3,25 procent. Dat is dezelfde hoogte als het begin van de financiële crisis in 2008. ECB-bestuurders gaven eerder aan zeker niet voor de zomer klaar te zijn met renteverhogingen, omdat de inflatie nog steeds hoog is. Aan de andere kant van de oceaan zetten de Amerikanen nog maar kleine stappen na eerdere forse verhogingen. Dat heeft te maken met de negatieve effecten op de kapitaalmarkt van de verhogingen.
Banken en rente
Recent onderzoek van Stanford toont aan dat door de hogere rentes ongeveer de helft van kleine banken in de VS opeens onder water staan, omdat de schuldpositie hoger is dan de activa. Na het vallen van drie banken die zich door de renteverhogingen opeens geconfronteerd zagen met hoge schulden, wordt de centrale bank daar voorzichtiger. Europese grote banken zijn na de gevolgen van de crisis in 2008 gebonden aan strengere regels wat betreft de kapitaalreserves. De vrees voor een kredietcrisis bestaat hier momenteel nauwelijks. Volgens onderzoek van DNB is het vertrouwen in Nederlandse financiële instellingen nog steeds groot.
Lees ook: Econoom Mathijs Bouman: ‘Als de rente stijgt, kun je zien wie er kan zwemmen’
Aanpak inflatie
Maar het is voor centrale banken ook belangrijk dat de inflatie wordt geremd, voordat dit een structureel karakter krijgt. Daarom gaan renteverhogingen door, zij het met voorzichtige stappen. De inflatie is afgeremd, maar inmiddels wel verbreed. Vooral het energiecomponent liet de kosten aanvankelijk stijgen, maar nu die prijzen weer zijn gedaald, blijft de inflatie vrij hoog. Daarbij komt ook nog eens dat CPB berekende dat veel Nederlandse bedrijven hun prijzen meer hebben verhoogd dan noodzakelijk was gezien de gestegen kosten. Dat heeft een extra inflatoir effect.